Αύριο συγκέντρωση 15:00 στην πλατεία Ελευθερίας και πορεία στην βουλή. Το μνημόνιο θα ανατραπεί!

Αύριο στην βουλή θα συζητηθεί και θα ψηφιστεί η τελική μορφή του καταστροφικού μνημονίου που μας επιβάλουν η κυβέρνηση Αναστασιάδη και η ευρωπαική ένωση με την τρόικα. Καλούμε στην συγκέντρωση και πορεία του Αντικαπιταλιστικού δικτύου στο οποίο συμμετέχουμε για να δείξουμε την αποφασιστικότητα μας ότι δεν πρόκειται να υποδουλωθούμε σε κανένα μνημόνιο, δεν θα ανεχτούμε καμιά πολιτική που υποβαθμίζει τις ζωές μας! Καλούμε εργαζόμενους, νεολαία και κάθε ανυπότακτο άνθρωπο να δώσει δυναμικό παρόν για να καταργήσουμε στην πράξη τα σχέδια τους ακόμα κι αν ψηφιστεί το μνημόνιο. Υπάρχει άλλος δρόμος!

Η σπορά του φασισμού στην Κύπρο του 2013

Η Κύπρος, συνδεδεμένη στην παγκόσμια οικονομία μέσω του ''ισχυρού'' ευρωπαϊκού νομίσματος, χτυπήθηκε από την πολυεπίπεδη κρίση του συστήματος. Οι κρίσεις του συστήματος ευνοούν την εμφάνιση του φασισμού είτε ακούσια, ως αυτοματοποιημένη αντίδραση μιας κοινωνίας χρόνια σε πολιτικό λήθαργο, είτε εκούσια από το ίδιο το σύστημα ως μηχανισμό αυτοσυντήρησης. 

Ο φασισμός, ως γνήσιο τέκνο του συστήματος εκμετάλλευσης, δρα με τέτοιο τρόπο ώστε να προστατέψει τον γονέα του. Συνήθης πρακτική του όπως είπαμε, είναι η σπορά του διχασμού μέσω διακρίσεων και η μετατόπιση της προσοχής μακρυά από ζητήματα που θέτουν το σύστημα σε κίνδυνο.

Στην Κύπρο το σύστημα κινδύνευσε με κατάρρευση λόγω βαριάς ασθένειας της πεμπτουσίας του, των τραπεζών. Όμως πριν την αποκάλυψη της σοβαρότητας του κινδύνου που διέτρεξαν και διατρέχουν οι τράπεζες, τους προηγούμενους μήνες υπήρχε μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια συγκάλυψης, μετατόπισης και λογοκρισίας των σκανδάλων, όπως καταγράφεται και σε μια ενδιαφέρουσα μελέτη, από Μ.Μ.Ε, πολιτικά πρόσωπα και οικονομικούς παράγοντες.

Η ανάπτυξη των πρακτικών που σπέρνουν φασισμό εντάθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, σκόπιμα από το σύστημα και ακούσια από ένα κομμάτι της μάζας (ακούσια λόγω έλλειψης παιδείας). Πολιτικά πρόσωπα και σχηματισμοί, κάποτε τεχνηέντως (συντηρητικοί ''εκσυγχρονιστές'') κάποτε και ατσούμπαλα (''λαϊκές πατριωτικές'' δυνάμεις), προέκριναν ως κύριο πρόβλημα της οικονομίας τις αδυναμίες του κράτους, την παρουσία μεταναστών και την κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης (τσέκια Συλικιώτη κ.τ.λ). 

Αν και δεν ήθελα να αναφερθώ σε συγκεκριμένες περιπτώσεις γιατί θέλω να δείξω ότι ο φασισμός γεννιέται και διαδίδεται από πολλές πηγές δεν μπορώ να μην αναφέρω μια-δυο περιπτώσεις όπου ο υφέρπων φασισμός εισχωρεί ασυνείδητα στα κεφάλια της πλειοψηφίας.

• Δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές, ΔΥΣΗ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΕΥΡΩΚΟ, Λιλλήκας, Κουλίας, Γ.ΕΛΑΜ.Ε και λοιποί, θυμήθηκαν τη δωρεάν περίθαλψη των Τουρκοκυπρίων
• Ειδικά Γ.ΕΛΑΜ.Ε και ΕΔΗΚ, σε όλες τις προεκλογικές τους τηλεοπτικές παρουσίες, προέκριναν σαν λύση για την ανόρθωση της οικονομίας, την επανεξέταση της μεταναστευτικής πολιτικής και των επιδομάτων, το κόστος των οποίων ήταν περίπου 30-40 εκατομμυρίων τη στιγμή που οι τράπεζες χρειάζονται πέραν των 10000 εκατομμυρίων. (Δείτε το δέντρο, ξεχάστε το δάσος).
• Παπαδόπουλος, Αβέρωφ μπροστάρηδες και οι υπόλοιποι να ακολουθούν, κατηγορούσαν μέρα νύχτα το μισθολογικό κόστος του δημοσίου για τον κατήφορο μας, τη στιγμή που γνώριζαν ότι το έλλειμμα ανερχόταν σε κάτι περισσότερο από 1 δις ενώ η τράπεζες χρειάζονταν πέραν των 10 δις.
• Ειδικότερα ο Ν. Παπαδόπουλος πριν καμιά βδομάδα σε τηλεοπτικό σταθμό, ερωτώμενος για το δημόσιο χρέος που ανέβηκε από 71,1% του ΑΕΠ το 2011, στο 85,8% το 2012 (αύξηση 2,6 δις περίπου), δήλωσε με το γνωστό ύφος ''ε αυτό δικαιώνει εμάς που ζητούσαμε μέτρα από νωρίς αλλά δεν εισακουστήκαμε, το χρέος αυξήθηκε γι' αυτόν ακριβώς το λόγο''. Τάδε έφη ο πρόεδρος οικονομικών της βουλής που ξέχασε τα 1,8 δις που φορτώθηκαν στο δημόσιο λόγω Λαϊκής. Ο άνθρωπος που χαρακτήριζε το πρόβλημα των τραπεζών ''μύθο'', πουλά πνεύμα, κουνά το δάχτυλο και αποπροσανατολίζει.

Περιπτώσεις δηλώσεων όπως του κ. Παπαδόπουλου ή και άλλες που φαίνονται ''ακίνδυνες'', δεν είναι καθόλου ακίνδυνες. Αυτή η ρητορική σπέρνει τη διχόνοια μεταξύ κοινωνικών ομάδων και εργαζομένων που θα πληγούν από την κρίση που δημιούργησαν κυρίως άλλοι, και αποπροσανατολίζει από την πραγματική αιτία της κρίσης, που δεν είναι άλλη από την απληστία και τη φύση του συστήματος εκμετάλλευσης. 

Φταίνε οι δημόσιοι που ''πιάνουν πολλά'' και όχι ο ''μάστρος'' στον ιδιωτικό τομέα που πληρώνει λίγα, φταίνε οι ξένοι που μας πιάνουν τις δουλειές, φταίει ο Χ, φταίει ο Υ, φταίμε όλοι, αλλά ποτέ το κράτος διαπλοκής, ποτέ οι επιχειρηματίες, ποτέ η Ε.Ε ('ντάξει, τελευταίως φταίει και η Ε.Ε μέσα μέσα), ποτέ οι πολιτικοί που διαπλέκονται αλλά μας κουνάνε το δάχτυλο, και κυρίως ποτέ το σύστημα εκμετάλλευσης καθεαυτό.

Ο φασισμός ενσπείρεται στην εργατική τάξη με τον διχασμό, ώστε να αποπροσανατολιστεί και από ελπιδοφόρα εστία αντίστασης να καταλήξει να ασχολείται με δευτερεύοντα ζητήματα. Ας δούμε μια old-school τύπου προσπάθεια διχασμού. Ο φασίστας αποφεύγει την απεργία, όπως ο διάολος το λιβάνι. Στην πρόσφατη απεργία των οικοδόμων διαβάζουμε στην ανακοίνωση της φασιστογκρούπας: (μπαίνω εγώ στον βόθρο και βάζω εικόνα αντί λινκ, ώστε να μην μπείτε και εσείς)

• Στήριξη στη ''διεκδίκηση εργασίας'', και όχι στην απεργία σαν τρόπο διεκδίκησης (η αλλεργία που λέγαμε).
• Σπορά διχασμού.
• Και κυρίως, καμία αναφορά στην εκμετάλλευση εργαζομένου από τον εργοδότη. Θυμίζω ότι το να δουλεύεις και να παράγεις 100, αλλά να πληρώνεσαι 50 και τα υπόλοιπα να καταλήγουν στη τσέπη του μεγαλοεργοδότη, δημιουργεί υπερσυσσώρευση χρήματος με αποτέλεσμα ο καπιταλισμός να παράγει κρίσεις (εσωτερική ασυνέχεια του καπιταλισμού).

Με λίγα λόγια, στήριγμα στους μεγαλοεργοδότες. Το να τους καλείς ''να σκεφτούν εθνικά και να προσφέρουν εργασία μόνο σε Έλληνες'', δεν αντιμάχεται τους εξευτελιστικούς μισθούς που προωθούνται. Θυμίζω ότι στα γραφεία ευρέσεως εργασίας που άνοιξε η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα, προσφέρονται δουλειές με μεροκάματα των 20ευρώ. Εξυπηρετούν δηλαδή τους εργοδότες που ψάχνουν σύγχρονους δούλους με αφορμή την κρίση.

Πάμε τώρα και στο μνημόνιο. Ενώ μας λένε ότι ''στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα'', για το μνημόνιο τονίζουν ότι ''δεν υπάρχει εναλλακτική'', λες και δεν ψηφίζονται για να βρίσκουν εναλλακτικές, ώστε να ακολουθείται (τάχα) η βούληση του κυρίαρχου λαού. Εκτός από τον φασιστικό χαρακτήρα της επιβολής μιας πολιτικής για την οποία δεν ψηφίστηκαν (κουσούρι της αντιπροσωπευόμενης δημοκρατίας), ας δούμε και τη θέση της παραδοσιακής φασισταρίας για το μνημόνιο (29/11/12):

• ''...σοβαρό αντίκτυπο σε ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας μας, την μεσαία τάξη'' (ο εργάτης και ο αγρότης μάλλον πλήττονται λιγότερο)
• Χρησιμοποιείται αριστερή ρητορική, πράγμα συνηθισμένο, ώστε να δείχνουν αντισυστημικοί και πολέμιοι του συστήματος
• Βλέπουμε μια ωδή στη ''μεσαία τάξη'', και μια περιφρόνηση της εργατικής
• Στην τελευταία παράγραφο φαίνεται ξεκάθαρα ο ρόλος του φασίστα, που σε καιρό κρίσης του καπιταλισμού αντιμάχεται τους πολέμιους του συστήματος εκμετάλλευσης, και προτείνει στρατηγικές προστασίας του. Για να υπάρχει κοινωνική αρμονία, (να λειτουργεί ομαλά ο καπιταλισμός, χωρίς κοινωνικές εντάσεις), πρέπει να υπάρχει ένα μαξιλαράκι μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών (η μεσαία τάξη), και εμείς ως γνήσια τσιράκια του συστήματος στηρίζουμε την ύπαρξη ενός τέτοιου παράγοντα απόσβεσης κοινωνικών αναταραχών που θέτει σε κίνδυνο το σύστημα. Γ.ΕΛΑΜ.Ε με την αντισυστημικότητα σας.

Και ενώ ο λαός φτωχοποιείται μέσω της ανεργίας και της λεηλασίας εργασιακών δικαιωμάτων, τι κάνουν; Αφαιρούν ''συμβολικά'', ταμπέλες διευθύνσεων στην τουρκοκυπριακή συνοικία της Λάρνακας. Μπράβο ρε μάγκες, στοχεύετε σε λύσεις των καυτών προβλημάτων της κοινωνίας και χτυπάτε την ''κεφαλαιοκρατική ανάπτυξη'' να πούμε.

Και τέλος ένα παράδειγμα, που δίνει μια μικρή απάντηση στο γιατί σπορείς του φασισμού γίνονται ακούσια και άτομα χωρίς ιδεολογία φασιστικού προσανατολισμού και γιατί η σπορά του φασισμού βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην Κύπρο. Ρωτήστε γονείς, γιαγιάδες, θείους, την ταμία στο σουπερμάρκετ, τον χασάπη της γειτονιάς και οποιονδήποτε νομίζετε, το εξής: Πόσα εκατομμύρια αντιστοιχούν σε ένα δισεκατομμύριο; Πολλοί νομίζουν ότι ένα δις αντιστοιχεί σε δύο εκατομμύρια, οπότε οι τράπεζες που χρειάζονται περίπου 10δις, χρειάζονται 20 εκατομμύρια βοήθεια, άρα τα επιδόματα προς μετανάστες που ανέρχονται σε 30 εκατομμύρια είναι περισσότερα και άρα αυτοί βούλιαξαν την οικονομία. Οπότε στα μάτια αυτών των ανθρώπων, οι σπορείς του φασισμού φαίνονται σωστοί που επικεντρώνουν την προσοχή τους στους μετανάστες σπέρνοντας τον ρατσισμό και το μίσος. Επιπλέον, πιστεύουν ότι η λήψη μέτρων δημοσιονομικού χαρακτήρα θα μπορούσε όντως να μας σώσει.

Ο φασισμός βρίσκει πρόσφορο έδαφος και ανθεί, όταν υπάρχει έλλειμμα γνώσης και παιδείας. Οπότε ο φασισμός αντιμετωπίζεται με σωστή πληροφόρηση, γνώση και στροφή στην παιδεία που θεμελιώνεται στην ηθική (κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα στον καπιταλισμό).

Πηγή

Όπου κρίση και …πόλεμος

Ακμάζει η βιομηχανία του πολέμου

του Αλέκου Αναγνωστάκη

Σε επίπεδα ρεκόρ κινήθηκε ο τζίρος της πολεμικής βιομηχανίας το 2011, ξεπερνώντας ακόμη και το ύψος των δαπανών που είχαν επιτευχθεί στον A´ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι περικοπές των στρατωτικών δαπανών αφορούσαν κυρίως μισθοδοσίες προσωπικού (υπογραμμίζοντας το χαρακτήρα του πολέμου ως δραστηριότητας έντασης κεφαλαίου) ενώ οι παραγγελίες όπλων ελάχιστα επηρεάστηκαν από την κρίση.

Το ζήτημα των πολεμικών δαπανών και το ζήτημα του πολέμου έχουν πάντα ξεχωριστή σημασία στην πάλη των τάξεων. Στο καιρό όμως της κρίσης αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα για δύο κυρίως λόγους. 

Ο ένας είναι η φτώχεια, η έλλειψη δουλειάς καθώς και προοπτικής δουλειάς. Τρακόσια εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας πρέπει να δημιουργηθούν παγκόσμια για να επανέλθει η ανεργία στα επίπεδα του 2008, σύμφωνα με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας. Πάνω από 215 εκατομμύρια επιπλέον εργαζόμενοι προστέθηκαν στα περίπου 633 εκατομμύρια που ζουν πλέον με τις οικογένειές τους «αμειβόμενοι» με λιγότερο από ένα 1,25 δολάριο ανά άτομο την ημέρα. Το «γιατί» επομένως τόσες πολεμικές δαπάνες σε τόση φτώχεια έρχεται με νέες φωνές και νέες απαιτήσεις.

Ο δεύτερος λόγος είναι η ίδια η αγωνία του πολέμου ως ενδεχόμενο ξεπεράσματος της κρίσης. Στις τρεις ανάλογης βαρύτητας προηγούμενες κρίσεις των αιώνων του καπιταλισμού [1873-95, 1929-45, 1973-1985(;)] η δεύτερη συνδέθηκε άμεσα με τη φρίκη και τις φρικαλεότητες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με τους πενήντα πέντε εκατομμύρια νεκρούς, τις ατομικές βόμβες, τις ανυπολόγιστες καταστροφές υποδομών.

Έως τη συγκρότηση του καπιταλισμού, η βασική ιδιομορφία των πολέμων συνίσταται στο γεγονός πως οι πολύμορφες αντιστάσεις και ο αγώνας των καταπιεσμένων τόσο κατά την ειρηνική προετοιμασία του πολέμου όσο και στην ίδια την εξέλιξή του, δεν είχε ιστορική προοπτική. Οι διαφορετικές προσδοκίες των καταπιεσμένων στις ένοπλες συγκρούσεις κατέληγαν πάντα προς όφελος των παλιών ή στην καλύτερη περίπτωση των νεο-αναπτυσσόμενων εκμεταλλευτικών τάξεων.

Με τη συγκρότηση του καπιταλισμού τα δεδομένα αλλάζουν. Ο πόλεμος, αναπόφευκτος, πηγάζει από τη βασική αντίθεση ανάμεσα στο υψηλό επίπεδο κοινωνικοποίησης της ίδιας της παραγωγής και την κυριαρχία της καπιταλιστικής αδηφάγας ιδιοποίησης. Ανάμεσα στην αναρχία – κυριαρχία της καπιταλιστικής αγοράς και την ανάγκη για πανκοινωνική εναρμόνιση της παραγωγής. Ανάμεσα στον ανταγωνισμό των αστών για τη διατήρηση, το μοίρασμα, ξαναμοίρασμα και την κυριαρχία χωρών, αγορών και δρόμων εμπορίου. 

Ανάμεσα στην υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και την ανάγκη καταστροφής παραγωγικών δυνάμεων για να πραγματωθεί το κεφάλαιο ως τέτοιο στη σημερινή εποχή των δύο αντίθετων άνεργων: Στην εποχή της καπιταλιστικής κρίσης με τα εκατομμύρια άνεργους ανθρώπους και τα δισεκατομμύρια ανενεργά κεφάλαια. Ο αγώνας όμως των κολασμένων τόσο κατά την περίοδο της ειρήνης που κυοφορεί τον επόμενο πόλεμο όσο και κατά την εξέλιξη του πολέμου μπορεί πλέον να αποκτήσει ιστορική προοπτική ώστε να σπάσει η προαιώνια παράδοση ο πόλεμος να καταλήγει σε όφελος των εκμεταλλευτριών τάξεων.

O πόλεμος ευνοείται από τις εθνικιστικές προλήψεις, το ρατσισμό, την ξενοφοβία τη θρησκοληψία. Η γέννησή του υπηρετείται από τους αδιάκοπους στρατιωτικούς εξοπλισμούς που σχεδιάζονται και προωθούνται από το μιλιταρισμό, ο οποίος αποτελεί καθοριστικό όπλο στην καθυπόταξη, διάσπαση και διαφθορά της εργατικής τάξης.

Καταμεσής της κρίσης και της επίθεσης στο βιοτικό επίπεδο του λαού, στην ΕΕ οι στρατιωτικές δαπάνες ανήλθαν το 2010 σε 194 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί με τα ετήσια ελλείμματα κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, αθροιστικά, της Ελλάδας, Ιταλίας και Ισπανίας.

Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες μετά το 1990 και για μια δεκαετία παρουσίαζαν σταθερή πτωτική τάση. Για να πέσουν κατά περίπου 30% το 2000 σε σχέση με τα εξωφρενικά υψηλά επίπεδα του 1990 (1,450 περίπου τρισ. δολάρια). Μετά όμως την ιστορική επίθεση του 2001 στους Δίδυμους Πύργους στις Ηνωμένες Πολιτείες και τις μετέπειτα εισβολές στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, δέκα χρόνια αργότερα, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη που εδρεύει στη Στοκχόλμη (SIPRI), οι στρατιωτικές δαπάνες εκτοξεύθηκαν το 2011 σε επίπεδο υψηλότερο από του 1980, το υψηλότερο μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με βάση το 2002, σύμφωνα πάντα με το ίδιο ινστιτούτο, οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 43% το 2011, για να ανέλθουν κατ’ εκτίμηση στο μυθικό ποσό των 1.738 τρισ. δολαρίων σε σταθερές τιμές 2010.

Οι ΗΠΑ είναι μακράν ο ηγεμόνας στις πολεμικές στρατιωτικές δαπάνες. Το 2011 αντιπροσωπεύουν το 41% σχεδόν των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών. Για να κατανοηθεί η αμερικανική στρατιωτική υπεροπλία – ηγεμονία, οι ΗΠΑ δαπανούν όσο περίπου αθροιστικά οι αμέσως επόμενες κατά σειρά 14 πρώτες χώρες, δηλαδή η Κίνα, η Ρωσία, η Μ. Βρετανία, η Ιαπωνία, η Ινδία, η Σαουδική Αραβία, η Γερμανία, η Βραζιλία, η Ιταλία, η Νότια Κορέα, η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Τουρκία. Η Κίνα, που έρχεται δεύτερη και ξοδεύει διπλάσια από ό,τι η τρίτη, η Ρωσία, εντούτοις ξοδεύει «μόλις» 143 δισ. έναντι 711 δισ. (ή το 20,1%) των ΗΠΑ.

Είναι αξιοσημείωτο πως οι δαπάνες για στρατιωτικό εξοπλισμό έχουν ανατρέψει πλήρως τα συμφωνηθέντα με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ηττημένοι φιγουράρουν στην 5η (Ιαπωνία), 8η (Γερμανία) και 11η (Ιταλία) θέση. Είναι επίσης αξιοπρόσεκτο, σε σχέση με τις πολιτικές ιεραρχήσεις και κατευθύνσεις των αστικών κυβερνήσεων, πως σε παγκόσμιο επίπεδο οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν με ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό από ό,τι η παγκόσμια οικονομία κατά την ίδια περίοδο (2002-2011): Από 2,4% στο 2,5% του ΑΕΠ παγκόσμια και στις ΗΠΑ ειδικά από 3,4% στο 4,7% του ΑΕΠ.

Κοιτάζοντας τις στρατιωτικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ, ξεχωρίζουν μια σειρά από στοιχεία. Οι συνολικές στρατιωτικές δαπάνες των 27 κρατών της ΕΕ (194 δισ. ευρώ το 2010) αντιπροσωπεύουν το 1,6% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό μετά τις ΗΠΑ, οι οποίες το ίδιο έτος δαπάνησαν το 4,8% του ΑΕΠ. Παρόλ’ αυτά, ο Γάλλος πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ, Πατρίκ ντε Ρουσιέρ, σε μια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιανουάριο του 2013, πίεζε πολιτικά για την ενίσχυση των στρατιωτικών εξοπλισμών με το επιχείρημα πως «το ειδικό βάρος των πολεμικών εξοπλισμών της ΕΕ έπεσε από το 29% στο 20% των παγκόσμιων εξοπλισμών». 

Ο Ρουσιέρ είπε την αλήθεια σε ό,τι αφορά τη σχετική πτώση στην παγκόσμια πολεμική μηχανή της ΕΕ, αποκρύβοντας όμως ακριβώς τη σχετικότητα. Ότι δηλαδή την ίδια περίοδο, οι αναδυόμενες χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Τουρκία, η Βραζιλία, στις οποίες η καπιταλιστική κρίση δεν ξέσπασε αλλά επιδρά, προκαλώντας σχετική επιβράδυνση των έτσι κι αλλιώς υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, ανέβασαν τις στρατιωτικές δαπάνες σε υψηλά επίπεδα, μειώνοντας έτσι την απόσταση από το δεύτερο πολεμικό καταναλωτή που εξακολουθεί όμως να είναι η ΕΕ.

Σε γενικές γραμμές, οι στρατιωτικές δαπάνες στην ΕΕ στην περίοδο της κρίσης παρουσιάζουν μια αργή μείωση ως ποσοστό επί του ΑΕΠ. Ειδική περίπτωση είναι η Ελλάδα, όπου οι στρατιωτικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν σταθερά οι υψηλότερες στην ΕΕ ακόμη και το 2009, όταν η ελληνική οικονομία πέρασε σε κατακόρυφη πτώση.

Σε όλες τις χώρες της ΕΕ οι στρατιωτικοί προϋπολογισμοί αυξήθηκαν μεταξύ 2002 και 2008/9 και μειώθηκαν το 2010. Σε πέντε όμως χώρες η ενίσχυση στους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς κατά την ίδια περίοδο ήταν ιδιαίτερη σημαντική: Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα, Φινλανδία και Κύπρος. Στη Φινλανδία ειδικά, η αύξηση ήταν 67%, με ένα μεγάλο άλμα το 2011. Στην Κύπρο ήταν κατά 50% περίπου και κυρίως μετά το 2007. Το 2011 οι αμυντικοί προϋπολογισμοί συνολικά στην ΕΕ παρέμειναν περίπου στα επίπεδα του 2010, με ελαφρά μείωση. Άλλες χώρες παρουσιάζουν μικρές μειώσεις (Γερμανία, Ιταλία) και άλλες περισσότερο ή λιγότερο σταθερά επίπεδα δαπανών (Κάτω Χώρες, Ιρλανδία). Η Ιρλανδία δαπανά σταθερά το χαμηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ της για τις ένοπλες δυνάμεις: μόνο το 0,6% το 2010.

Η Ελλάδα είναι σταθερά η δεύτερη χώρα παγκοσμίως σε στρατιωτικές δαπάνες, μετά τις ΗΠΑ, σε ποσοστό επί του ΑΕΠ. Την εικοσαετία 1990-2011 δαπάνησε για την αγορά όπλων και σε σταθερές τιμές 1990 10,2 δισ. δολάρια προς τις ΗΠΑ, 5 δισ. στη Γερμανία, 1,788 στη Γαλλία, 1,535 στην Ολλανδία, 1,8 στη Ρωσία. 

Σύμφωνα δε με το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη (SIPRI) η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στους πέντε πρώτους καλύτερους πελάτες των γαλλικών και γερμανικών πολεμικών βιομηχανιών. Το ποσοστό επί του ΑΕΠ των ελληνικών στρατιωτικών δαπανών, από το 2,6% του 2003 ανήλθε στο 3% το 2008, κορυφώθηκε στο 3,2% το 2009, παρά τη σοβαρά χειρότερη οικονομική κατάσταση μετά την κρίση, για να μειωθεί στο 2,3% το 2010. 

Καθώς όμως δείχνουν τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (ΕΟΑ) οι δημόσιες συμβάσεις ειδικά για την αγορά και συντήρηση όπλων στην Ελλάδα αλλά και παγκόσμια έχουν πληγεί ελαφρά από τις περικοπές. Οι περικοπές στις παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες που εμφανίστηκαν το 2011 για πρώτη φορά από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 οφείλονται κατά κύριο λόγο στις δαπάνες προσωπικού και δευτερευόντως στις δαπάνες για στρατιωτικό υλικό. 

Οι 100 μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου πουλούσαν παγκόσμια το 2011 (καταμεσής της κρίσης) όπλα αξίας 318.000.000.000 ευρώ (τριακόσια δεκαοχτώ δισ.!), 51% υψηλότερες σε πραγματικούς όρους απ’ ό,τι το 2002 αλλά μόνο 5% κάτω από το 2010! Αυτή είναι η ουσία της πτώσης των πολεμικών δαπανών.

Το δόγμα των βιομηχανιών του πολέμου «ο πόλεμος είναι καλός για τις επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις μας είναι ο πόλεμος», βρίσκεται σε πλήρη ισχύ σε μια βιομηχανία όπλων που κυριαρχείται παγκόσμια από δυτικές εταιρείες. Από τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες, οι 44 βρίσκονται στις ΗΠΑ που αντιπροσωπεύουν το 60% των παγκόσμιων πωλήσεων. 30 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 2010-11 το 29% των παγκόσμιων πωλήσεων, ανάμεσα τους οι βρετανικές Ρολς Ρόις και Μπάμπκοκ Ιντερνάσιοναλ, η γαλλική DCNS, η σουηδική Σάαμπ, η γερμανική Ράινμεταλ, με 1,197 τρισ.(!) δολάρια συνολικό κέρδος το 2010, με πρωταθλήτρια τη Ρολς Ρόις (482 εκατ).

Με παρόντα τον αιώνιο νόμο του καπιταλισμού στη διεθνή αγορά όπλων, τον ανταγωνισμό, οι κυβερνήσεις, πρωθυπουργοί και υπουργοί Άμυνας, εκτός από σχεδιαστές νόμων ειδικών επιδοτήσεων, φοροελαφρύνσεων και πάσης φύσης διευκολύνσεων, μετατρέπονται σε αδίστακτους πλασιέ όπλων των «εθνικών» πολυκλαδικών πολεμικών ομίλων. Με φανερή και κρυφή ακολουθία πολυάριθμους εμπόρους και λαθρεμπόρους όπλων, τακτοποιητές της μίζας και του λαδώματος. 

Η μίζα ειδικά ανέρχεται «επισήμως – ανεπισήμως» τουλάχιστον στο 5% των αγοροπωλησιών. Στην περίπτωση μόνο της Ελλάδας το 5% στα 7,2 δισ. δολάρια πολεμικών δαπανών και μόνο για το 2010, σημαίνει μίζες ύψους 360 εκατομμυρίων! Έχει επομένως, από τη σκοπιά του, δίκιο ο Άκης Τσοχατζόπουλος να παρουσιάζει τον εαυτό του ως την Ιφιγένεια αυτού του μαφιόζικου διεθνούς κυκλώματος. 

Την εικόνα συμπληρώνουν δύο αντιδιαμετρικά γεγονότα: Η ωμή δήλωση του Θόδωρου Πάγκαλου –αναπληρωτή πρωθυπουργού τότε– στο Ελληνοτουρκικό Επιχειρηματικό Φόρουμ στις 15 Μαΐου 2010: «Η δουλειά μερικών διπλωματών», δήλωσε, «είναι να δημιουργούν αφορμές διαπραγμάτευσης, δηλαδή διαφορές(!). Αισθάνομαι ειλικρινά εθνική ντροπή κάθε φορά που αναγκάζομαι να αγοράζω όπλα που δεν μας χρειάζονται σε τιμές απαράδεκτες». Και δεύτερον η παραίτηση – διαμαρτυρία το 2010 για τη συμφωνία αγοράς υποβρυχίων του αντιναυάρχου Στέλιου Φαινέκου.

Στο διεθνές εμπόριο όπλων, στον κόσμο της πιο βρώμικης νόμιμης επιχείρησης, υπολογίζεται, σύμφωνα με το SIPRI, ότι περίπου 2,5 δισ. δολάρια ετησίως καταβάλλονται σε δωροδοκίες. Η διαφθορά στο εμπόριο όπλων αποτελεί περίπου 40% της όλης διαφθοράς στις παγκόσμιες συναλλαγές. Διαφθορά που απλώνεται από τις ΗΠΑ ως τη Γερμανία, την Ελλάδα ως την Πορτογαλία. Οι τελευταίες ξεχωρίζoυν καθώς, σύμφωνα πάντα με το SIPRI, «η διαφθορά είναι τόσο βαθιά ριζωμένη, που συνιστά άμεση απειλή για τη δημοκρατική νομιμότητα και θέτει σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη».

Η ώρα των αναδυόμενων χωρών

ΚΙΝΑ, ΡΩΣΙΑ, ΩΚΕΑΝΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΧΟΡΟ

Tο γεγονός πως η καπιταλιστική κρίση έπληξε τόσο την Ιρλανδία, με το μικρότερο ποσοστό στρατιωτικών δαπανών, όσο και την Ελλάδα, με ένα από τα μεγαλύτερα, αναδείχνει πως η γενεσιουργός αιτία της κρίσης δεν εδράζεται στις αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες. Η διεθνής, με παγκόσμια επίδραση, καπιταλιστική κρίση έχει σημάνει όμως την υφέρπουσα έναρξη μιας αλλαγής στην ισορροπία των στρατιωτικών δαπανών παγκοσμίως, από τις πλούσιες δυτικές χώρες στις αναδυόμενες περιοχές. Η μικρή πτώση που αναφέρθηκε παραπάνω –η πρώτη από το 1998– οφείλεται κυρίως στις περικοπές δαπανών στις ΗΠΑ, στην Αυστραλία, τον Καναδά και την Ιαπωνία.

Από την κρίση του 2008, 18 από τις 31 χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επίσης μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες σε πραγματικούς όρους κατά 10%. Το 2012 το μερίδιο των ΗΠΑ που παραμένει μακράν το υψηλότερο, υποχώρησε για πρώτη φορά από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης από το 40% στις παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες. Πτωτική τάση που ξεκίνησε το 2011, επιταχύνθηκε το 2012, με την πτώση στις αμερικανικές στρατιωτικές δαπάνες της τάξης του 6% σε πραγματικούς όρους. Μεγαλύτερο μέρος των περικοπών αναμένεται το 2013. Αυτές οι μικρές αλλά αισθητές πλέον μειώσεις εξισορροπήθηκαν ουσιαστικά από την αύξηση στην Κίνα κατά 7,8% (11,5 δισ. δολάρια) το 2012, στη Ρωσία κατά 16% (12,3 δισ. δολάρια), στην Ωκεανία κατά 3,3%.

«Όλες οι ενδείξεις λένε ότι οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες είναι πιθανό να συνεχίσουν να υποχωρούν για τα επόμενα δύο – τρία χρόνια – τουλάχιστον μέχρι το ΝΑΤΟ να ολοκληρώσει την αποχώρησή του από το Αφγανιστάν. Ωστόσο, οι δαπάνες στις αναδυόμενες περιοχές πιθανώς θα συνεχίσουν να αυξάνονται αλλά με χαμηλότερο ρυθμό, λόγω της επιβράδυνσης στην ανάπτυξη», δήλωσε ο Πέρλο Φρίμαν, διευθυντής του προγράμματος στρατιωτικών δαπανών και εξοπλισμών του SIPRI.

Σημειώνονται τέλος ορισμένες αξιοσημείωτες περιφερειακές εξελίξεις. Καταμεσής της κρίσης, οι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής αύξησαν το ποσοστό των στρατιωτικών τους δαπανών τόσο μεταξύ 2003-2009 όσο και 2009-2012. Μεγάλες αυξήσεις παρατηρήθηκαν στο Βιετνάμ λόγω των εντάσεων με την Κίνα. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση παγκοσμίως το 2012 ήταν στο Αμάν (51%)!

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΕΩΝ
Στρατιωτικοποίηση της οικονομίας

Οι στρατιωτικές δαπάνες –όπως εξάλλου και οι μισθοί– δεν είναι γενεσιουργές αιτίες των οικονομικών κρίσεων, άρα και της τρέχουσας τέταρτης μεγαλύτερης κρίσης των αιώνων του καπιταλισμού. Από τη στιγμή όμως που θα ξεσπάσει η κρίση, το ζήτημα των πολεμικών δαπανών –όπως εξάλλου και οι μισθοί– αποκτά ειδική βαρύτητα και απαιτεί σχετικά αυτοτελή πολιτική αντιμετώπιση από το εργατικό κίνημα και την Αριστερά. Συνδέεται άμεσα με το ποιος θα σηκώσει τα βάρη της κρίσης, σε τίνος τις πλάτες θα πέσουν.

Ο καπιταλισμός μεσοπρόθεσμα θα βγει από την κρίση με σαθρή και –αν δεν ηττηθεί– υπεραντιδραστική ανάπτυξη. Η όποια ασθενική όμως έξοδος θα προετοιμάζει την επόμενη ισχυρότερη οικονομική κρίση στο εγγύς μέλλον, η οποία θα οδηγήσει σε νέα σημαντική κοινωνική και πολιτική αστάθεια, νέα δεινά, νέα κοινωνική αναστάτωση και στρατιωτικές συγκρούσεις.

Η τωρινή εξέλιξη των πολεμικών δαπανών, σε συνδυασμό με τον παροξυσμό στις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις (η Γαλλία επιτέθηκε στη Λιβύη και το Μάλι δίχως να ενημερώσει τους συμμάχους της) αλλά και την αντοχή, το βάθος και τη διάρκεια της κρίσης οδηγεί στο συμπέρασμα πως οι αστικές κυβερνήσεις προετοιμάζονται για πιθανές σημαντικές γεωπολιτικές και γεωοικονομικές μετατοπίσεις κατά την αμέσως επόμενη περίοδο. Η Άπω Ανατολή, η Μέση Ανατολή, ο μετασοβιετικός χώρος, ιδιαίτερα ο Καύκασος, η Ουκρανία και ορισμένες χώρες της Κεντρικής Ασίας, το Πακιστάν και η Ινδία θα εξακολουθούν να διακρίνονται τα αμέσως επόμενα χρόνια από μια ισχυρή πολιτική αστάθεια, να είναι οι περιφέρειες που είναι πιθανό να γίνουν οι νέες αρένες πολεμικών υπερτοπικών συγκρούσεων. Τι είδους συγκρούσεις και μέχρι πού; Ό,τι και να ’ναι, δεν μπορεί να προβλεφθεί, καθώς οι αντίπαλοι σχηματισμοί δεν έχουν ακόμη συγκροτηθεί.

Μια αναδρομική όμως ανάλυση της παγκόσμιας ιστορίας, δείχνει ότι σε ανάλογες περιόδους είναι πολύ πιθανός ένας αγνώστων διαστάσεων και ορίων πόλεμος. Μια αναδρομική ανάλυση της ιστορίας αποκαλύπτει πως η ισορροπία του πυρηνικού τρόμου δεν ματαίωσε, μετατόπισε το είδος του πολέμου σε τοπικό ή υπερτοπικό. Ας μην ξεχνάμε πως ακόμη και στην περίοδο της «μεγάλης ειρήνης» από το 1945 ως το 1994, είχαμε 75 περίπου εκατομμύρια νεκρούς στρατιώτες και 40 εκατομμύρια νεκρούς πολίτες (Τόφλερ, Πόλεμος και αντιπόλεμος). Στη σημερινή νέα βαθμίδα εξέλιξης του καπιταλισμού και ακραίας ανάπτυξης όλων των αντιφάσεών του, η πολιτική, η οικονομική προετοιμασία και το ξέσπασμα τελικά ενός σύγχρονου πολέμου προϋποθέτει και επιδιώκει τη χωρίς προηγούμενο ένταση της εκμετάλλευσης του εσωτερικού εχθρού.

Στην εποχή μας ο πόλεμος ύστερα από μια σειρά γιγαντιαίους μετασχηματισμούς του, ξαναγυρνά με νέα ποιότητα στην αρχική και αιώνια κοίτη του, στην ανώτερη έκφραση της κοινωνικής, πολιτικής και ιδεολογικής καταπίεσης και εκμετάλλευσης πρωτίστως των άμεσων παραγωγών και δευτερευόντως του ενός έθνους από το άλλο. Σήμερα η βιομηχανία αιχμής οικονομοποιεί τη στρατιωτική δραστηριότητα. Στο συνολικό προσανατολισμό της καπιταλιστικής οικονομίας, στη βιομηχανία των νέων τεχνολογιών εδράζεται το περιεχόμενο και ο προσανατολισμός κάθε στρατιωτικού δόγματος. Πάνω σε αυτή τη βάση και η οικονομία στρατιωτικοποιείται σε ανώτερο επίπεδο.

Κάτω από αυτής της ποιότητας ουρανό, τα σύννεφα του πολέμου είναι αναπόφευκτα. Το εργατικό κίνημα σε αυτές τις συνθήκες οφείλει και μπορεί να κατακτήσει το αναγκαίο επίπεδο προώθησης μιας επαναστατικής προοπτικής ως το τέλος. Ακόμη και οι εργαζόμενοι στις ένοπλες δυνάμεις πρέπει να είναι έτοιμοι να παραλύουν τους επίδοξους σφαγείς των εργαζομένων, να κλέψουν ξανά τη φωτιά από τους θεούς και να τη χαρίσουν στους ανθρώπους. Ο εργατικός αγώνας, ο «επαναστατικός κοινωνικός πόλεμος» είναι στην ουσία η μοναδική και ουσιαστική άρνηση όλων των πολέμων, μαζί και του εαυτού του.

Πηγή

Βασανισμοί οπαδών της Ομόνοιας από αστυνομικούς! Καμιά ανοχή στην αστυνομική και κρατική τρομοκρατία!

Εκφράζουμε την οργή μας για τις τρομοκρατικές συλλήψεις και τους βασανισμούς 4 οπαδών της Ομόνοιας από αστυνομικούς της εαο (ειδικός αντιτρομοκρατικός ουλαμός).

Είναι γνωστό ότι τα γήπεδα με πρόσχημα την βία μεταξύ των οπαδών είναι χώρος άγριας καταστολής και γενικότερα κατασταλτικών πειραματισμών από το κράτος, την αστυνομία και τους ειδικούς της βίας.

Πολλές φορές έχουμε δει οπαδοί να είναι θύματα ξυλοδαρμών και κακοποιήσεων αλλά αυτό που έγινε τώρα ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Χωρίς καμιά αιτία και αφορμή οι αστυνομικοί σταμάτησαν αυτοκίνητο οπαδών της Ομόνοιας και ενώ δεν συνέβαινε το παραμικρό, τους συνέλαβαν με την κατηγορία εξύβρισης δήθεν των αστυνομικών και τους οδήγησαν στο τμήμα όπου τους βασάνιζαν για ώρες! Τους είχαν στα γόνατα με τα χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη και τους κτυπούσαν ανελέητα, τους έπνιγαν μέχρι λιποθυμίας, ενώ έναν απ αυτούς τον έγδυσαν και τον φωτογράφιζαν ενώ τον κτυπούσαν! Έναν άλλον τον κτυπούσαν συνεχώς στο ακουστικό του τύμπανο ενώ τους είχε πει ότι έχει σοβαρό πρόβλημα και τώρα χρειάζεται εγχείρηση!

Την φρικιαστική επιχείρηση παρακολουθούσε γελώντας ο υπεύθυνος αξιωματικός και οι αστυνομικοί που συμμετείχαν στους βασανισμούς. Η μαρτυρία ενός από τους συλληφθέντες στην εφημερίδα Γνώμη, σοκάρει:

Ήμασταν στο αυτοκίνητο όπου κατευθυνόμασταν στην Λευκωσία μετά το ματς Ανόρθωσης-Ομόνοιας. Σε κάποια στιγμή μας σταμάτησε ένα περιπολικό μέσα στο οποίο βρίσκονταν μέλη της αστυνομικής δύναμης ΕΑΟ και μας ενημέρωσαν ότι βρισκόμαστε υπό σύλληψη γιατί τους βρίσαμε.

Από εκεί και πέρα το τι ζήσαμε δεν μπορεί να περιγραφεί απλά σε λέξεις. Μας οδήγησαν στον αστυνομικό σταθμό στις Φοινικούδες. Έπαιρναν έναν από μας και τον οδηγούσαν σε ένα δωματιάκι. Εκεί μας κτυπούσαν ανελέητα με τα γκλοπ.

Συγκλονιστικά τα όσα αναφέρει για αυτά που υπέστησαν και οι υπόλοιποι συλληφθέντες:

Έναν τον κτύπησαν στο τύμπανο του. Αυτός τους ζήτησε ευγενικά να μην τον κτυπούν εκεί γιατί είχε σοβαρό πρόβλημα. Αυτοί συνέχισαν να τον κτυπούν ανελέητα χωρίς να δείξουν κανένα σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη. Άλλον τον έγδυσαν, τον κτυπούσαν και έκαναν ένα διάλειμμα για να βγάλουν φωτογραφία μαζί του με τα κινητά τους!

Το πιο φρικτό από όλα ήταν ότι και των τεσσάρων μας έκοβαν την αναπνοή μας με τα γκλοπ. Μας έβαζαν τα γκλοπ στον λαιμό και μας έλεγαν όταν δούμε ότι δεν αναπνεύσουμε καθόλου να τους κλείνουμε το μάτι.

Για ακόμα μια φορά αποδείχθηκε ότι οι δήθεν προστάτες του λαού όπως αυτοαποκαλούνται οι αστυνομικοί, δεν είναι τίποτα άλλο παρά οι ίδιοι εγκληματίες και σαδιστές. Ιδιαίτερα κατασταλτικοί μηχανισμοί όπως ΜΜΑΔ και ΕΑΟ έχουν σαν μόνο σκοπό ύπαρξης τους την τρομοκράτηση του λαού και για μας πρέπει να διαλυθούν, καθώς δεν έχουν θέση σε μια δημοκρατική κοινωνία.

Απαιτούμε να δοθούν στην δημοσιότητα τα στοιχεία των αστυνομικών που εμπλέκονται στα όσα έγιναν και άμεσα να διωχθούν από την αστυνομία. Φυσικά δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτα από ένα κράτος που πάντα συγκαλύπτει και επιβραβεύει την αστυνομική βαρβαρότητα καθώς κανένας ποτέ δεν τιμωρήθηκε για τέτοια περιστατικά με αποκορύφωμα την αθώωση δέκα αστυνομικών στην γνωστή υπόθεση του ξυλοδαρμού 2 φοιτητών που υπήρχε μάλιστα και βίντεο ντοκουμέντο που όμως δεν μέτρησε ως αποδεικτικό στοιχείο στο δικαστήριο!  Στην συνέχεια όμως η οργή του κόσμου και οι μαζικές διαδηλώσεις ανάγκασαν τον ίδιο τον γενικό εισαγγελέα να ασκήσει έφεση και μετά από μια μακροχρόνια διαδικασία τελικά να τεθούν κάποιοι σε διαθεσιμότητα.

Η ολοκληρωτική καταστολή στα γήπεδα ολοένα και αυξάνεται και είναι χαρακτηριστικό οτι φέτος αλλά και τα προηγούμενα χρόνια μπήκαν στην φυλακή οπαδοί διαφόρων ομάδων με γελοίες και ανυπόστατες κατηγορίες! Οπωσδήποτε είναι προβληματική γενικότερα η κατάσταση στα γήπεδα και με την βία μεταξύ οπαδών όμως γι αυτό υπάρχουν πολλά κοινωνικά αίτια και λύσεις που πρέπει να βρουν πρώτα απ όλα οι ίδιοι οι οπαδοί και τα σωματεία και όχι το κράτος και η αστυνομία που εφαρμόζουν το δόγμα της μηδενικής ανοχής που διογκώνει αντί να μειώνει την βία στα γήπεδα. 

Η καταστολή φυσικά εντείνεται και όσο μπορεί να υπάρχουν από οπαδούς μορφές αντίστασης ενάντια στον σύγχρονο αθλητισμό και ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο που σήμερα είναι ένα μεγάλο κερδοφόρο κεφάλαιο. Μέσω χορηγών, τηλεοπτικών δικαιωμάτων, διαφημίσεων και στοιχήματος διακινούνται τεράστια ποσά που καταλήγουν στις τσέπες ελάχιστων ανθρώπων που κάνουν τα πάντα για να γεμίσουν το γήπεδο με άβουλα όντα, οπαδούς-πελάτες των ακριβών εισητηρίων. Έτσι όταν οι οπαδοί αναπτύξουν δράσεις ενάντια στην καταστολή και τον αυταρχισμό στοχοποιούνται.

Ο σημερινός υπουργός δικαιοσύνης Ιωνάς Νικολάου έχει πρωτοστατήσει μέχρι σήμερα και ως πρόεδρος της επιτροπής νομικών της βουλής στην προώθηση και ψήφιση νόμων που προωθούν την ολοκληρωτική καταστολή στα γήπεδα, με εξοντωτικά και εξωφρενικά μέτρα όπως η φυλάκιση για εξύβριση, μέτρα που πέρασαν με τη συναίνεση όλων των κομμάτων.

Καλούμε κάθε ανυπότακτο άνθρωπο και οργανωμένο σύνολο στην κοινωνία να καταδικάσει το γεγονός και να ξεσηκωθούμε όλοι ενάντια στην γενικότερη κρατική τρομοκρατία που εντείνεται με πολλές μορφές και μέσα, ιδιαίτερα τώρα που επιβάλλονται οι σφαγιαστικές μνημονιακές πολιτικές.

ΝΕΟΛΑΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΜΕ ΑΓΩΝΕΣ ΝΑ ΤΣΑΚΙΣΟΥΝ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΡΑΤΙΚΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

Αφίσες: Υπάρχει άλλος δρόμος - Αντικαπιταλιστική ανατροπή!

Συνέντευξη για το ντοκιμαντέρ “Ταξισυνειδησία”: Μεταναστευτική εμπειρία και ριζοσπαστισμός στις ΗΠΑ

- Η επικρατούσα εικόνα για την ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ είναι του έλληνα που δουλεύει σκληρά και πετυχαίνει. Στο ντοκιμαντέρ αναδεικνύεται μια διαφορετική ιστορία. Μπορείς να μας πεις λίγα πράγματα γι’ αυτήν;

- Το ντοκιμαντέρ «Ταξισυνειδησία: η άγνωστη ιστορία του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού» αναδεικνύει την πολλαπλότητα της ελληνικής μεταναστευτικής εμπειρίας, τονίζοντας δύο ζητήματα: την εργατική διάσταση της υπερατλαντικής μετανάστευσης και την παράλληλη διαδρομή του ελληνοαμερικανικού κοινωνικού και πολιτικού ριζοσπαστισμού. Υπό την οπτική αυτή φωτίζει μία άγνωστη –και εν πολλοίς απωθημένη από τη συλλογική μνήμη της κοινότητας- ιστορία, ενώ ταυτόχρονα εγγράφει την ελληνική παρουσία στις Ηνωμένες Πολιτείες στις συνολικότερες κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες.

Η συγκρότηση και οι δραστηριότητες της ελληνοαμερικανικής αριστεράς υπενθυμίζουν την πολυεθνοτική σύνθεση της αμερικανικής εργατικής τάξης, αλλά και τους πολλαπλούς τρόπους συνάντησης του μεταναστευτικού ριζοσπαστισμού με τις επαναστατικές ιδέες. Πρόκειται για μία μακρά παράδοση που εκτείνεται από την εμφάνιση των πρώτων ελληνόγλωσσων εφημερίδων, της «Οργάνωσις» και της «Φωνής του Εργάτου» στα χρόνια του παγκόσμιου 1917, έως την περίοδο των Μακαρθικών διώξεων που σήμαναν, σε συνδυασμό με κοινωνικές μεταβολές, την παρακμή των μορφών έκφρασης του μεταναστευτικού ριζοσπαστισμού.

Οι εφημερίδες, οι Ελληνικοί Εργατικοί Εκπαιδευτικοί Σύνδεσμοι, οι οργανώσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος Ηνωμένων Πολιτειών, του Σοσιαλιστικού Κόμματος, του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος, οι πολιτικές και κοινωνικές πρωτοβουλίες συνθέτουν το πολύμορφο σύμπαν του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού, το οποίο στα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης και του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου αναδείχθηκε σε υπολογίσιμη δύναμη στο εσωτερικό των κοινοτήτων. 

Η απήχηση των ιδεών της «οργάνωσης» και της «ενότητας», η δυναμική του αντιφασισμού –όπως φαίνεται και στο παράδειγμα των ελληνοαμερικανών εθελοντών στην Ισπανία-, η διακριτή εργατική κουλτούρα, οι μεταφράσεις και οι κοινωνικές δραστηριότητες της ελληνοαμερικανικής αριστεράς τροποποιούν τις στερεότυπες αφηγήσεις για τον συντηρητισμό των Ελλήνων μεταναστών που αποτέλεσε προϊόν των μεταπολεμικών μεταβολών.

Το ντοκιμαντέρ αποτελεί προϊόν της έρευνάς μου και της επιθυμίας της «μη κερδοσκοπικής εταιρείας Αποστόλης Μπερδεμπές» να καταγραφεί η άγνωστη ιστορία του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού. Στο τελικό αποτέλεσμα καθοριστικό ρόλο είχε ο σκηνοθέτης μας Κώστας Βάκκας και ο μοντέρ Νώντας Σκαρπέλης- κατά συνέπεια είναι μια συλλογική δουλειά γύρω από τα ερωτήματα της συλλογικής οργάνωσης και της πολιτικής ριζοσπαστικοποίησης.

- «Ταξισυνειδησία» είναι ο τίτλος του ντοκιμαντέρ. Τι εννοούσαν οι ελληνο-αμερικάνοι ριζοσπάστες με αυτόν τον όρο;

- Η Ταξισυνειδησία είναι η ελληνοαμερικανική προσαρμογή του working-class consciousness. Τη διαλέξαμε ακριβώς επειδή αποτυπώνει την συνάντηση των ελλήνων μεταναστών με ιδέες της κοινωνικής χειραφέτησης, αλλά και επειδή αναδεικνύει τη διακριτή εργατική και ριζοσπαστική κουλτούρα στις τάξεις της κοινότητας. Ο ελληνοαμερικανικός ριζοσπαστισμός δεν αποτέλεσε την υπερατλαντική έκφραση του ελληνικού σοσιαλιστικού και εργατικού κινήματος, αλλά υπήρξε προϊόν των αμερικανικών εμπειριών και διεργασιών της αμερικανικής αριστεράς. 

Κατά συνέπεια, η Ταξισυνειδησία υπογραμμίζει την ελληνοαμερικανική διάσταση του πολιτικού και κοινωνικού ριζοσπαστισμού, τη συνάντηση μορφών έκφρασης στα ελληνικά –είναι χαρακτηριστική η έκδοση εφημερίδων, η λειτουργία εργατικών εκπαιδευτικών λεσχών κλπ- με τις ιδέες του ριζικού κοινωνικού μετασχηματισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες.

- Στο ντοκιμαντέρ βλέπουμε συγκλονιστικές σκηνές από τους εργατικούς αγώνες στη δεκαετία του ’30. Πόσο σημαντικοί ήταν κατά τη γνώμη σου αυτοί οι αγώνες;

- Οι δυναμικές εργατικές κινητοποιήσεις της δεκαετίας του 1930 τροποποίησαν τον κοινωνικό και πολιτικό χάρτη των Ηνωμένων Πολιτειών. Εξέφρασαν τη συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια της πρώτης περιόδου της Ύφεσης, την αυτοπεποίθηση του κόσμου της μισθωτής εργασίας στα χρόνια του New Deal, αλλά και την αναζήτηση νέων μορφών οργάνωσης που υπερέβαιναν τις συντηρητικές, ξενοφοβικές συνδικαλιστικές ενώσεις της American Federation of Labor.

Κατά τη γνώμη μου, η ανάδυση των νέων μορφών οργάνωσης, των βιομηχανικών συνδικάτων, αντιστοιχούσε στην γενικότερη αναζήτηση τρόπων κοινωνικής οργάνωσης στον απόηχο του 1929. Ταυτόχρονα, ο δυναμισμός των συχνά αυθόρμητων εργατικών ξεσπασμάτων -που αποτυπώνεται στις καταλήψεις εργοστασιακών μονάδων, αλλά και στην εντυπωσιακή επέκταση της συνδικαλιστικής οργάνωσης σε κλάδους όπως ο επισιτισμός, οι υπηρεσίες κλπ- υπογραμμίζει την αμφισβήτηση του ιερού δικαιώματος της ιδιοκτησίας και την ορμητική είσοδο μιας νέας γενιάς εργατών, δίχως παλαιότερες παραστάσεις πολιτικής ή κοινωνικής δράσης. 

Το γεγονός ότι συχνά οι εργατικές διεκδικήσεις δεν αφορούσαν το ζήτημα του ημερομισθίου, αλλά την αναγνώριση της συλλογικής εργατικής οργάνωσης και τον έλεγχο της καθημερινότητας στο επίπεδο της παραγωγής καταδεικνύει τη χειραφέτηση από τους παραδοσιακούς τρόπους σκέψης και δράσης στο εσωτερικό του εργατικού κινήματος.

Το ίχνος των νέων εργατικών ενώσεων της δεκαετίας του 1930 -που μπορούσαν να κινητοποιήσουν χιλιάδες μέλη τους στις προεδρικές ή άλλες εκλογές τροποποιώντας έτσι τον πολιτικό χάρτη των Ηνωμένων Πολιτειών- είναι ευδιάκριτο στη διαμόρφωση του μεταπολεμικού κοινωνικού συμβολαίου, το οποίο οριοθέτησε την κατοχύρωσή τους, αλλά και την ενσωμάτωσή τους στο αναγεννημένο Αμερικανικό Όνειρο.

- Τι σε ώθησε να ασχοληθείς με αυτό το θέμα; Νομίζεις ότι έχει να μας «πει» κάτι σήμερα;

- Η δική μου ενασχόληση με την πορεία της ελληνοαμερικανικής αριστεράς προέκυψε σε μεγάλο βαθμό από τυχαιότητες - όπως γίνεται συνήθως. Από εκεί και πέρα όμως μου φάνηκε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η ενασχόληση με ένα αχαρτογράφητο σύμπαν που ταυτόχρονα σχετιζόταν με το ερώτημα του γερμανού σοσιαλδημοκράτη Βέρνερ Ζόμπαρτ το 1906 «γιατί δεν υπάρχει σοσιαλισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες» - υπό την έννοια της απουσίας ενός μαζικού πολιτικού φορέα όπως αυτοί που γνωρίζουμε από τις ευρωπαϊκές μας παραστάσεις.

Δεν είμαι σίγουρος ότι η ιστορία -ή όποια ιστορία- έχει κατ’ ανάγκη κάτι να μας διδάξει ή να μας πει. Συχνά στους χώρους της πολιτικής και κοινωνικής κριτικής η ιστορία εμφανίζεται σαν μία γηραιά κυρία που πρέπει να την ακούσουμε προσεκτικά να μας εξιστορεί ήρωες και δαίμονες, στιγμές μεγαλείου και συντριβής. Η δική μου οπτική επιμένει στη δυνατότητα μέσα από την ιστορική ματιά να αμφισβητήσουμε τις βεβαιότητές μας και όχι να αντλήσουμε περισσότερες. Αυτό που θα μπορούσε να είναι παραγωγικό για τις σημερινές αναζητήσεις μας είναι η έμφαση στην ενδεχομενικότητα της ιστορίας, δηλαδή η κατανόηση του απρόβλεπτου της εξέλιξής της σε περιόδους που το κοινωνικό ζήτημα βρίσκεται στο προσκήνιο, ανεξάρτητα από τις επιθυμίες ή τις φοβίες των ριζοσπαστών.

---

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Κώστας Βάκκας

Σενάριο - Ιστορική έρευνα: Κωστής Καρπόζηλος

Μοντάζ: Νώντας Σκαρπέλης

Διεύθυνση Παραγωγής: Φρόσω Τσούκα

Παραγωγή: Μη κερδοσκοπική Εταιρεία «Αποστόλης Μπερδεμπές»

Διάρκεια: 64'

www.greekamericanradicals.com

Πηγή

Το Γκέτο της Βαρσοβίας. 70 χρόνια από την εξέγερση

Εβδομήντα χρόνια συμπληρώθηκαν στις 19 Απρίλη από την ημέρα που οι Ναζί εισέβαλλαν στο Γκέτο της Βαρσοβίας για να καταστείλουν την εξέγερση των Εβραίων που ξεκίνησε στις αρχές του Γενάρη του 1943. Η εξέγερση των Εβραίων είναι από τα συγκλονιστικότερα παραδείγματα αντίστασης στις θηριωδίες των Ναζί κάτω από τις πιο δύσκολες και απάνθρωπες συνθήκες.

Ο Μάρεκ Έντελμαν (1919-2009), από τους ηγέτες της εξέγερσης και μέλος της εβραϊκής σοσιαλιστικής οργάνωσης Bund και της ΖΟΒ (Εβραϊκή Οργάνωση Μάχης) στο βιβλίο του «To Γκέτο πολεμάει» που κυκλοφόρησε πρώτη φορά στην Πολωνία το 1945, δίνει με συγκλονιστικό τρόπο τις εικόνες από τη στιγμή που οι Ναζί κατέλαβαν τη Βαρσοβία μέχρι την καταστολή της εξέγερσης με την κυριολεκτική ισοπέδωση του Γκέτο.

Οι Εβραίοι που ζούσαν στην Βαρσοβία το 1939 ξεπερνούσαν τις 300 χιλιάδες, ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στον κόσμο και αποτελούσαν το 1/3 του πληθυσμού της πόλης. Μετά την κατάληψη της πόλης από τα ναζιστικά στρατεύματα οι Εβραίοι υποχρεώθηκαν να φοράνε ένα λευκό περιβραχιόνιο με το μπλε αστέρι του Δαυίδ τυπωμένο πάνω του, απαγορεύτηκε να δουλεύουν σε βασικές βιομηχανίες, σε κυβερνητικές υπηρεσίες, να πληρώνονται πάνω από 500 ζλότι το μήνα, να επισκέπτονται δημόσια νοσοκομεία, να μπαίνουν στα τρένα ή στα λεωφορεία, να κατέχουν χρυσό ή κοσμήματα, να μετακινούνται σε άλλη πόλη χωρίς ειδική άδεια.

Τον Γενάρη του 1940 όλοι οι Εβραίοι υποχρεώθηκαν να συγκεντρωθούν έξω από την περιοχή «Seuchesperrgebiet», μια πραγματική καραντίνα για όσους είχαν τύφο. Επίσης, ήταν υποχρεωμένοι να δουλεύουν με υποτυπώδες μεροκάματο σε Γερμανούς ή Πολωνούς εργοδότες. Το Πάσχα ακολούθησε μια σειρά από πογκρόμ, στα οποία όποιος Πολωνός συμμετείχε έπαιρνε «μεροκάματο» τέσσερα ζλότι. 

Η μοναδική οργάνωση που αντέδρασε στην πράξη ήταν η Bund. Όλη η υπόλοιπη εβραϊκή κοινότητα, όπως δραματικά τονίζει ο Έντελμαν, δεν καταλάβαινε τον θανάσιμο κίνδυνο που ερχόταν με μεγάλη ταχύτητα. Τελικά, το Νοέμβρη του ’40 όλοι οι Εβραίοι της πόλης μετακινήθηκαν αναγκαστικά μέσα στην «Seuchesperrgebiet». Αποκλείστηκαν από όλη την υπόλοιπη πόλη με ένα τείχος ύψους 3,5 μέτρων με γερμανικές φρουρές σε κάθε πιθανή έξοδο.

Ο εφιάλτης είχε ξεκινήσει. Το 1/3 του πληθυσμού υποχρεώθηκε να ζήσει σε μια περιοχή που με το ζόρι έφτανε το 1/40 της πόλης. Η ασιτία και ο τύφος έκαναν θραύση. Ο μέσος όρος των νεκρών έφτανε τους έξι χιλιάδες το μήνα. Για να κρατήσουν την τάξη οι Ναζί χρησιμοποίησαν τρία αστυνομικά σώματα: το ένα από Γερμανούς, το άλλο από Πολωνούς και το τρίτο από δύο χιλιάδες κατοίκους του Γκέτο που συγκρότησαν την Εβραϊκή Αστυνομία.

Στα τέλη του ’40 στη Βαρσοβία έφτασαν τα νέα από την εξόντωση 80 χιλιάδων Εβραίων σε θαλάμους αερίων στο Τσέλμνο. Η πλειοψηφία των κατοίκων του Γκέτο εξακολουθούσε να μην πιστεύει ότι το μέλλον που είχαν σχεδιάσει οι Ναζί για αυτούς θα ‘ταν το ίδιο. Οι προσπάθειες των συντρόφων του Έντελμαν να αφυπνίσουν την εβραϊκή κοινότητα έπεφταν στο κενό. Με το ξεκίνημα του ρωσο-γερμανικού πολέμου άρχισαν νέες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των Εβραίων σε διάφορες περιοχές, όπως στη Δυτική Ουκρανία. Και πάλι οι κάτοικοι του Γκέτο θεώρησαν ότι αυτά τα νέα δεν είχαν σχέση με αυτούς, αλλά με όσους ξεσηκώνονταν απέναντι στους Ναζί.

Καμιά εξαίρεση

Η Bund με εκδόσεις και με αφίσες προσπαθούσε να καλέσει σε ένοπλη αντίσταση όλων των εβραϊκών οργανώσεων, να σπάσει την παθητική στάση απέναντι στην ολοένα και αυξανόμενη καταπίεση. Όποιος προσπαθούσε να βγει από το Γκέτο για να περάσει στην «Άρια Πλευρά» για να βρει φαγητό ή ρούχα και τον ανακάλυπταν ήταν καταδικασμένος σε θάνατο, χωρίς καμία εξαίρεση ακόμα και για τα μικρά παιδιά.

Η Αστυνομία, στην πραγματικότητα, είχε το ελεύθερο να πυροβολεί στο ψαχνό με οποιαδήποτε αφορμή. Ένας Ναζί με το ψευδώνυμο Φρανκεστάιν είχε σκοτώσει πάνω από 300 ανθρώπους, από τους οποίους τα μισά ήταν παιδιά.

Τη νύχτα της 17ης Απρίλη του ’42 δολοφονήθηκαν για παραδειγματισμό 50 εργάτες από διάφορες υπηρεσίες αφού οι Ναζί επιδίωκαν να τρομοκρατήσουν όποιον έβγαζε το παραμικρό κάλεσμα για αντίσταση. Τις επόμενες νύχτες έγιναν παρόμοιες εκτελέσεις, η Bund κυκλοφόρησε έκτακτη έκδοση για να εξηγήσει ότι αυτές οι δολοφονίες ήταν κρίκος που θα οδηγούσε προς την εξόντωση όλων των κατοίκων του Γκέτο, αυτό που ονόμαζαν οι Ναζί «Τελική Λύση».

Οι φόβοι έγιναν πραγματικότητα τον Ιούλη. Το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα ήταν φρικιαστικό. Ξεκίνησαν οι πρώτες απελάσεις όσων Εβραίων δεν ήταν «παραγωγικοί», δεν είχαν δηλαδή θέση εργασίας μέσα στο Γκέτο. Τη δεύτερη μέρα των απελάσεων ο πρόεδρος του Εβραϊκού Συμβουλίου αυτοκτόνησε, ήξερε ότι όσοι φεύγουν δεν θα πήγαιναν σε στρατόπεδα εργασίας, αλλά σε στρατόπεδα εξόντωσης με κύριο προορισμό το Τρεμπλίνκα. Μέχρι το Σεπτέμβρη είχαν μείνει μόνο 60 χιλιάδες μέσα στο Γκέτο.

Αυτές οι τραγικές εξελίξεις επίσπευσαν την δημιουργία της ΖΟΒ (τα αρχικά από το πολωνικό όνομα, στα ελληνικά Εβραϊκή Οργάνωση Μάχης), το κοινό μέτωπο που δημιούργησαν η Bund και οι αριστερές σιωνιστικές οργανώσεις, Haschomer και Hechalutz με διοικητή τον Μορντκάι Ανιέλεβιτς.

Τους επόμενους μήνες συγκροτήθηκαν «πεντάδες μαχητών», ενώ γινόταν τιτάνια προσπάθεια να συγκεντρωθεί οπλισμός με κάθε τρόπο, είτε με επαφές με τους Πολωνούς αντιστασιακούς, είτε κλέβοντας από την Αστυνομία, είτε φτιάχνοντας αυτοσχέδια όπλα (μολότοφ κτλ).

Η ΖΟΒ ετοιμαζόταν να αντισταθεί ένοπλα μόλις οι Ναζί αποφάσιζαν να ξεκινήσουν ξανά τις απελάσεις. Ταυτόχρονα, έφτιαξε ένα ολόκληρο δίκτυο από πληροφοριοδότες και κρυψώνες.

Όταν στις 18 Γενάρη του ’43 οι Ναζί επιχείρησαν να ξεκινήσουν την δεύτερη φάση των εκκαθαρίσεων βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους μαχητές της ZOB. Η μάχη που δόθηκε εκείνη την ημέρα λειτούργησε σαν καταλύτης, έσπασε την παθητικότητα των κατοίκων του Γκέτο και έδωσε στους μαχητές κύρος και θάρρος για να συνεχίσουν. Είχε και πρακτικό αποτέλεσμα αφού οι απελάσεις περιορίστηκαν. Ακόμα, η φήμη της ΖΟΒ πέρασε στην «Άρια Πλευρά» δίνοντας μήνυμα αισιοδοξίας στους Πολωνούς αντιστασιακούς.

Οι ναζί επιχείρησαν με κάθε τρόπο να σταματήσουν την ανάπτυξη της ΖΟΒ, είτε με το «μαστίγιο» της καταστολής είτε με το «καρότο» υποσχέσεων για δουλειές σε άλλα στρατόπεδα. Δεν τα κατάφεραν. Ο Έντελμαν γράφει χαρακτηριστικά «σε αυτή την περίοδο η ΖΟΒ έλεγχε το Γκέτο». Όχι μόνο είχε καταφέρει να αποκτήσει την εμπιστοσύνη και τη στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας όσων είχαν απομείνει, αλλά καθάρισε το Γκέτο από τους συνεργάτες των Ναζί με εντυπωσιακές επιθέσεις σε συνδυασμό με σαμποτάζ. Καμία διαταγή από όσες εξέδιδαν οι Ναζί δεν είχε ανταπόκριση, η μόνη τους επιλογή πλέον ήταν η ένοπλη σύγκρουση.

Φρούριο

Στις 19 Απρίλη, στις 2 τα ξημερώματα, οι πληροφοριοδότες της ΖΟΒ έδωσαν σήμα ότι οι Ναζί με βαρύ οπλισμό πλησιάζουν. Σε ένα τέταρτο οι ομάδες μάχης της ΖΟΒ είχαν πάρει τις θέσεις τους για να αποκρούσουν την επίθεση! Μπορεί ο οπλισμός τους να ήταν πολύ περιορισμένος –πιστόλια, λίγα τουφέκια, ένα μόνο πολυβόλο και βόμβες μολότοφ-, αλλά κατάφεραν να αποκρούσουν απανωτές επιθέσεις των «περίφημων» SS. Οι Ναζί είχαν πρωτοφανείς απώλειες, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν πολλές φορές. Κάθε κτίριο ήταν ένα φρούριο που αντιστεκόταν.

Όμως, όπως γράφει ο Έντελμαν, αυτό που δεν κατάφεραν οι Γερμανοί το κατάφεραν οι «παντοδύναμες φλόγες» αφού οι Ναζί επέλεξαν αυτόν τον τρόπο για να μπορέσουν να προχωρήσουν: άρχισαν να καίνε τα πάντα. Οι φλόγες και η αποπνιχτική ατμόσφαιρα ανάγκασαν τους κατοίκους του Γκέτο να βγαίνουν από τις κρυψώνες τους και να πέφτουν στα χέρια των Ναζί που δολοφονούσαν με στυγνό τρόπο.

Οι μαχητές της ΖΟΒ δεν παραδόθηκαν. Την Πρωτομαγιά συνέβη κάτι συγκλονιστικό: ο Ανιέλεβιτς έδωσε εντολή να αντεπιτεθούν με κάθε τρόπο λόγω της ημέρας. Ήταν μια κίνηση-μήνυμα προς οποιονδήποτε πάλευε ενάντια στους Ναζί σε όλη την Ευρώπη. Οι μαχητές τραγουδούσαν τη Διεθνή μέσα στα καπνισμένα χαλάσματα γνωρίζοντας ότι δεν μπορούν να νικήσουν, αλλά θα πέθαιναν με το κεφάλι ψηλά. Στις 8 Μάη δόθηκε η μάχη στα γραφεία της Διοίκησης της ΖΟΒ όπου έχασε τη ζωή του το 80% των μελών της, μαζί και ο Διοικητής της.

Οι λίγοι που απέμειναν, ανάμεσα τους και ο Έντελμαν, διέφυγαν στις 10 Μάη με δύο φορτηγά συνεχίζοντας τον αγώνα από τα δάση, ενώ συμμετείχαν την επόμενη χρονιά (1944) στην εξέγερση της Βαρσοβίας με το όνομα «Ομάδα ΖΟΒ».

Η εξέγερση του Γκέτο δεν κέρδισε, αλλά έστειλε ηχηρό μήνυμα ότι η αντίσταση είναι εφικτή ακόμα και στις πιο άθλιες συνθήκες, με τις χειρότερες προϋποθέσεις, απέναντι στους Ναζί δολοφόνους που αναγκάστηκαν να ισοπεδώσουν το Γκέτο για να τα καταφέρουν να την καταστείλουν.

Πηγή

Αλίκη Τσουκαλά: «Αποκηρύσσω, μα όχι τις ιδέες μου, αλλά τον πατέρα μου»!

«Αγόρια στήστε το χορό, κορίτσια τραγουδείστε

και σεις παιδιά μου αδέρφια της, κρατείστε τον καημό σας.

Τώρα είναι Απρίλης κι άνοιξη, τώρα είν' καημός για νιάτα

τώρα το μνήμα της ανθεί γιομάτο παπαρούνες

Μάνα της πιάσου στο χορό, και συ αδερφέ της πρώτος

και σεις πικραδελφούλες της, φέρτε ένα γύρο ακόμα

κι εγώ ένα ρουμελιώτικο σκοπό θα τραγουδήσω

τραγούδι απ' την πατρίδα μου κι απ' την καρδιά μου μέσα.»

(“Ρουμελιώτικο μοιρολόι” –  γραμμένο από τον τραγικό πατέρα της Αλίκης, τον Ευρυτάνα ποιητή Γ. Τσουκαλά)

ΘΥΣΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ…

 Η Αλίκη Τσουκαλά ήταν μια γενναία και πανέμορφη κοπέλα Ευρυτανικής καταγωγής που εκτελέστηκε σε ηλικία μόλις 21 χρονών στο νεκροταφείο του Αϊ Γιάννη στη Χαλκίδα τα ξημερώματα της 16ης Απρίλη 1949, μετά από μια κατάπτυστη δίκη-σκευωρία με την οποία καταδικάστηκε σε θάνατο για «συμμετοχή σε παράνομη κομμουνιστική οργάνωση με σκοπό την ανατροπή του καθεστώτος»! Η συνήθης στημένη κατηγορία με την οποία οδηγήθηκαν στα εκτελεστικά αποσπάσματα χιλιάδες αγωνιστές της αντίστασης και του λαϊκού  μας κινήματος. 

Μαζί με την Αλίκη εκτελέστηκαν άλλες 3 γυναίκες (Κατερίνα Μελεμενή, Ευανθία Πατσαλή, Μαρία Λαφαζάνη) και 4 άντρες (Τάκης Φίτσος, Γιάννης Χάνος, Δημήτρης Βουραζόπουλος, Γιάννης Χριστοφορίδης). Όλοι τους διαλεχτοί αγωνιστές. Ο Τάκης Φίτσος ήταν ο σπουδαίος δημοσιογράφος και λογοτέχνης, παλιός στενός συνεργάτης του Άρη Βελουχιώτη (βλέπε εδώ). Ο Χριστοφορίδης ήταν ο ατρόμητος καπετάνιος ενός καϊκιού που φυγάδευε διωκόμενους αντάρτες. Μετά το χαμό του η γυναίκα του και μάνα δύο παιδιών αυτοκτόνησε πέφτοντας στον Ευβοϊκό. 

Η Αλίκη γεννήθηκε Άνοιξη (26 Μάη 1928) και «έφυγε» Άνοιξη (16 Απρίλη 1949) . Λες και μέσα από αυτή την τραγική συγκυρία οι τύραννοι του ερέβους, οι αδίστακτοι εκπρόσωποι του αμερικανόδουλου μοναρχικού κράτους, επεδίωκαν να δολοφονήσουν στο πρόσωπο της μικρής Αλίκης τον ίδιο τον συμβολισμό της αναγέννησης και της προόδου!

Η μεγάλη μας ποιήτρια Ρίτα Μπούμη-Παπά η επονομαζόμενη και “Σολωμός της Αντίστασης” έγραψε στη μνήμη της νεαρής ηρωίδας ένα υπέροχο ποίημα με τον τίτλο «Αλίκη». Παραθέτουμε από αυτό λίγους αντιπροσωπευτικούς στίχους:

 «Πώς να πεισθούν όσοι πολύ μ’ αγάπησαν

 πως νίκησα πεθαίνοντας όλους μου τους εχθρούς

 πως εκυρίεψα τα φρούριά τους

 πως δεν φοβήθηκα τους κεραυνούς των ντουφεκιών

 πως χάρισα το πιο γλυκό χαμόγελο

 στα φανταράκια που με σημαδεύαν

 λίγο πιο έξω από τη Χαλκίδα;»

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ Γ. ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ…

 Ο πατέρας της Αλίκης ήταν ο Ευρυτάνας ποιητής Γ. Τσουκαλάς. Μία τραγική μορφή που βίωσε στο έπακρο όχι μονάχα τη βαθιά οδύνη του πατέρα που χάνει κατ’ αυτό τον τρόπο το παιδί του, αλλά πολύ περισσότερο τις τύψεις και την ενοχή λόγω του γεγονότος ότι εκείνος συμβιβάστηκε, δείλιασε μπροστά στο θάνατο και έζησε, ενώ η αγαπημένη του κόρη στάθηκε ως το τέλος ακλόνητη και χάθηκε …

Ο Γιώργος Τσουκαλάς ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος. Από το μεγάλο Ευρυτάνα διανοητή Μιχάλη Σταφυλά μαθαίνουμε πολύτιμες πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του Γ. Τσουκαλά. Αν δεν ήταν ο Μ. Σταφυλάς ίσως και αυτός να είχε μείνει στην αφάνεια.  Ο Γιώργος Τσουκαλάς γεννήθηκε στα 1903 στον Προυσό Ευρυτανίας. Από μικρός ήταν ανήσυχο πνεύμα, έτσι δεν δέχτηκε την σίγουρη θέση που του προσφέρθηκε στο δημόσιο, αλλά προτίμησε τη δημοσιογραφία η οποία βέβαια προπολεμικά δεν προσέφερε καμία επαγγελματική εξασφάλιση. Τουναντίον μάλιστα, οι εφημερίδες έκλειναν η μία μετά την άλλη λόγω της συχνά ανώμαλης πολιτικής κατάστασης (δικτατορίες κλπ). Ο Τσουκαλάς επιδόθηκε και στη συγγραφή μυθιστορημάτων και ιστορικών ερευνών σχετικά με τους αγωνιστές του 1821. 

Εκεί που θα σταθούμε όμως είναι στο σημαντικό ποιητικό του έργο που απέσπασε σπουδαίους επαίνους στην εποχή του! Σε ηλικία μόλις 18 ετών εκδίδει την πρώτη ποιητική του συλλογή «Άσμα ασμάτων» (1921), ενώ ακολουθούν: τα «Αγροτικά» (1924), τα «Ερωτικά» (1925), ο «Χωρισμός» (1926), «Η ζωή μου κι εγώ» (1928), το «Ελντοράντο» (1937) και βέβαια το κορυφαίο μα και τραγικότερο όλων… «Αλίκη» (1960)! Μετά το κλείσιμο από τη δικτατορία του Μεταξά της εφημερίδας «Ανεξάρτητος» (των Ευρυτάνων εκδοτών Πουρνάρα), ο Γ. Τσουκαλάς ιδρύει την πρώτη ιδιωτική «Δανειστική Βιβλιοθήκη» στην οδό Φιλελλήνων 25, η οποία σύντομα μετατρέπεται σε σπουδαίο πνευματικό κέντρο και αναγνωρίσιμο στέκι διανοουμένων, λογοτεχνών και μελετητών, πάντα με την άοκνη και συνεχή παρουσία του ίδιου του Γιώργου Τσουκαλά ο οποίος χαίρει πλέον βαθιάς εκτίμησης και αναγνώρισης στους κύκλους της διανόησης. Ο Γ. Τσουκαλάς είναι όμως και τύπος μποέμ, φύση αισιόδοξος με αίσθηση του χιούμορ και έφεση προς τη γλεντζέδικη ζωή. Συχνάζει παρέα με τον φίλο του τον Κώστα Βάρναλη στα Πλακιώτικα κουτούκια πολλές φορές και μετά ωραιοτάτων νεανίδων! Ως προοδευτικό πνεύμα, ο Γ. Τσουκαλάς συνδέθηκε την περίοδο της Κατοχής με την Αντίσταση δίπλα από άλλους επώνυμους αγωνιστές.

Η ΑΛΙΚΗ

Η Αλίκη ήταν ένα πανέξυπνο, όμορφο και γεμάτο ζωή κορίτσι. Τρυφερή, με σπάνιες ευαισθησίες. Στα χνάρια του πατέρα της, τον οποίο θαύμαζε, η Αλίκη μελετούσε ακατάπαυστα λογοτεχνία, ποίηση, ιστορία, ήταν δε και η ίδια ένα πολλά υποσχόμενο συγγραφικό ταλέντο. Παράλληλα διαπρέπει στις σπουδές της, λατρεύει παθολογικά τη μουσική, παίζει πιάνο. 

Οι κοινωνικές της αναζητήσεις βρίσκουν διέξοδο στην ΕΑΜική Αντίσταση. Από μικρή εντάσσεται στην ΕΠΟΝ! Η Αλίκη αποτελεί υπόδειγμα αγωνίστριας, είναι «πρώτη στα μαθήματα και πρώτη στον αγώνα» δίνοντας ανελλιπώς το παρόν της σε όλες τις μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις εναντίον του φασίστα κατακτητή. Κατόπιν, στην περίοδο του Εμφυλίου, κυνηγημένη πλέον, συνεχίζει την αγωνιστική δραστηριότητά της αποσπώντας το θαυμασμό και την εκτίμηση όλων των συντρόφων της για την ανιδιοτελή της προσήλωση στο κίνημα, μα και για την συγκινητική της τόλμη.

Το 1949 η Αλίκη συλλαμβάνεται μαζί με άλλους αγωνιστές. Ανάμεσά τους βρίσκεται ο ίδιος ο πατέρας της, ο καλός του φίλος Τάκης Φίτσος και άλλοι επώνυμοι. Οι συλληφθέντες θα υποστούν άγρια βασανιστήρια στα αστυνομικά μπουντρούμια. Κάποιοι εξ΄ αυτών εκπαραθυρώνονται από την Ασφάλεια η οποία κατά την προσφιλή τακτική της τους παρουσιάζει τάχα ως “αυτοκτονήσαντες”! 

Οι υπόλοιποι, μαζί και η Αλίκη, περνούν από στρατοδικείο με τις γνωστές χαλκευμένες κατηγορίες σκοπιμότητας του καθεστώτος. Η θανατική καταδίκη τους είναι σχεδόν βέβαιη. Η Αλίκη με πρωτοφανή λεβεντιά και αξιοπρέπεια αντέχει όλα τα μαρτύρια, στέκεται αλύγιστη! 

Ο πατέρας της, όμως, σπάει. Ο Γιώργος Τσουκαλάς δεν ήταν πλασμένος με τα ανθεκτικά υλικά του ήρωα. Τσακίζει από τα φριχτά μαρτύρια μα και από το φόβο της εκτέλεσης της κόρης του. Πιστεύει ότι αν συνεργαστεί με το κράτος, πως αν “μιλήσει” για τους πρώην συντρόφους του, ότι αν δεχθεί να αποκηρύξει τις ιδέες του και υπογράψει την περιβόητη “δήλωση μετανοίας”, θα έχει μια άλλη τύχη αυτός και η κόρη του. Και εντέλει πράττει αυτό που θα αναιρέσει τον ίδιο του τον εαυτό και έτσι θα σκοτώσει μόνος του την ψυχή του και το αλλοτινό έντιμο παρελθόν του. Υποτάσσεται και σκύβει στην εξουσία. Στη διάρκεια της δίκης (15 Μάρτη ως 5 Απρίλη 1949) θα γυρνά μέσα στο στρατοδικείο με ένα ευαγγέλιο στο χέρι παριστάνοντας τον τρελό προσπαθώντας να σώσει την κόρη του. Ταπεινώνεται, αυτοεξευτελίζεται, μετατρέπεται σε ένα ηθικό ράκος.

Η Αλίκη όμως ήταν από τη στόφα του ήρωα! Δεν ακολουθεί τον ταπεινωτικό δρόμο του πατέρα της, αλλά επιλέγει τη στάση της τιμής, της αξιοπρέπειας και της υπερηφάνειας. Δεν δέχεται να διαχωριστεί από τους συντρόφους της, αρνείται να καταδώσει και δεν αποκηρύσσει τα πιστεύω της. Στην απολογία της ενώπιον του θανατοδικείου η ευαισθησία της γίνεται πύρινο ξίφος στην καρδιά του μοναρχοφασιστικού κράτους. Με συγκινητικό και συνάμα παλικαρίσιο τρόπο υπερασπίζεται τη λαϊκή υπόθεση και το δίκαιο του αγώνα για λευτεριά και ανεξαρτησία. 

Η γενναία απολογία της καθηλώνει τους πάντες, ακόμη και τους στρατοδίκες. Το μόνο που βρίσκει να πει ο πρόεδρος του στρατοδικείου Καρράς είναι: «κάνε μας μίαν προφορικήν δήλωσιν αποκηρύξεως και είσαι ελεύθερη να συνεχίσεις τας σπουδάς σου». Εκείνη ακριβώς την τραγική στιγμή που μια λέξη μόνο, θα μπορούσε να πάρει την Αλίκη από την αγκαλιά του θανάτου και να την οδηγήσει ξανά στη Ζωή, ο πατέρας της πέφτει γονατιστός μπροστά της ζητώντας της να υπακούσει στον πρόεδρο του στρατοδικείου. Μία σκηνή που αναμφίβολα θυμίζει αρχαία τραγωδία.

Πώς να ένιωσε άραγε αυτή η ακατάβλητη αγωνίστρια; Όταν πέρα από τον προσωπικό της γολγοθά, έβλεπε τον ίδιο της τον πατέρα, τον παλιό αγωνιστή και κάποτε σεβαστό ίνδαλμα της, να καταρρακώνεται με τέτοιο τρόπο και παράλληλα να επιζητεί και από την ίδια να ακολουθήσει το δικό του ηθικό ξεπεσμό;

Ίσως οι στίχοι της Ρίτας Μπούμη – Παπά από το προαναφερόμενο ποίημα να μας δίνουν μια απάντηση για τα βαθύτερα ανομολόγητα συναισθήματα της Αλίκης:

«Κι έχω πατέρα ποιητή

 που προσκυνά το στέφανο του μάρτυρα που φόρεσα

 κι ακοίμητο καντήλι ανάβει

 μπρος στη φωτογραφία μου που τη στολίζει μ’ άνθη

 κι ακόμα μου ζητά γονατιστός συγνώμη

 γιατί μπόρεσε κι έζησε.

Σαν με γεννούσε έψελνε αγροτικά εμβατήρια

 με μακριά μαλλιά στον άνεμο δοσμένα,

 αυτός με δίδαξε τη μουσική να κυνηγώ

 να ντύνομαι με πράσινες ελπίδες.

Πώς να προδώσω

 την ομορφιά που μου ‘δωσε ο πατέρας

 πως ν’ απιστήσω στη θρησκεία που διάλεξα

 λουτρό να κάνω μες στο ψέμα

 πώς να κυλήσω μες στη λάσπη

 την εικοσάχρονη καρδιά μου»

 Η Αλίκη στάθηκε ολόρθη υψώνοντας το δικό της «ΟΧΙ»! Κοιτώντας θαρραλέα τους στρατοδίκες της είπε: «Μονάχα δήλωση ότι αποκηρύσσω τον πατέρα μου και όχι τις ιδέες μου, μπορώ να σας υπογράψω»!!! Η ηρωίδα είχε ήδη επιλέξει έναν περήφανο θάνατο παρά μια ατιμωτική “ζωή”!  Η απόφαση του στρατοδικείου για την Αλίκη ήταν ότι «αποβαίνει επιβλαβής δια την πατρίδα» και καταδικάζεται… «δις εις θάνατον»!!! 

 ΤΡΑΓΙΚΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ…

Ο  πατέρας της Αλίκης, Γιώργος Τσουκαλάς, μετά τη δήλωση μεταμέλειάς του, αφέθηκε ελεύθερος. Μετά το χαμό της κόρης του θα βυθιστεί σε ένα χρόνιο βαθύ πένθος. Ηθικά νεκρός, ξεκομμένος πια από τους παλιούς κύκλους της διανόησης, διωγμένος από τη Λέσχη της Φιλελλήνων, περιφρονημένος και από τους αλλοτινούς συναγωνιστές, έζησε απομονωμένος σε ένα υπόγειο, Σοφοκλέους και Αριστείδου, συντροφιά με τις τύψεις από το προσωπικό του δράμα ώσπου πέθανε τυφλός και ξεχασμένος το 1975, την ίδια ακριβώς μέρα που έσβησε και ο παλιός του φίλος Κ. Βάρναλης! 

Αρκετά πριν το θάνατό του, στα 1960 ο πατέρας της Αλίκης θα εκδώσει ένα βιβλίο με τίτλο «ΑΛΙΚH». Περιέχει ποιήματα του τραγικού πατέρα αφιερωμένα στη μνήμη της κόρης του, ποιήματα που συγκλόνισαν για το βαθύ σπαραγμό τους. Στον Μιχάλη Σταφυλά που τον επισκέφτηκε είπε : «Είναι γραμμένο με το αίμα της καρδιάς μου. Κάθε λέξη του τη συνόδευε ποταμός δακρύων. Πλήγωνα το στήθος μου με την πένα που έγραφα…» (σ.σ. Μ. Σταφυλά, “της πατρίδας και της λευτεριάς”). 

Το εξώφυλλο του βιβλίου είναι αυτό που βλέπετε στην αρχή του παρόντος αφιερώματος. Την προσωπογραφία της Αλίκης φιλοτέχνησε ο «Μποστ» (Μέντης Μποσταντζόγλου) ενώ ο τίτλος του βιβλίου Αλίκη σε συνδυασμό με το όνομα του ποιητή αποκάτω, είναι πανομοιότυπη η υπογραφή της ηρωίδας: Αλίκη Γ. Τσουκαλά! Λίγοι στίχοι από αυτό το βιβλίο…

«Αόρατη ζυγαριά που ταλαντεύεσαι

 μπροστά μου, όταν τα μάτια μου τα κλείνω:

 από τη μια το ματωμένο της χαμόγελο

 κι από την άλλη η περιφρόνησή της…

Κρατάω τη ζυγαριά στα δυό μου χέρια:

 βαρύτερη απ’ το αίμα είναι η ματιά της….

 Εμένανε τα δυό μου χέρια τρέμουν.

 Εμένα θρυμματίστηκε η καρδιά μου…»

 (Δίλλημα)

«Είναι τόσο περσότεροι εκείνοι που φύγαν

 και μετριούνται στα δάχτυλα αυτοί που μου μείναν.

 Θέ μου δεν ξαίρω αν είμαι μ’ αυτούς και μ’ εκείνους,

 Μ’ όσους μείναν, ή, μ’ όσους έχουν φύγει για πάντα.»

 (Μπαλάντα για κείνους που έχουν φύγει για πάντα)

«Ξύπνησε κοριτσάκι, να σε σκοτώσουμε.

 Άφησε τα όνειρά σου εδώ στη γη.

 Έχεις καιρό να ονειρευτείς στον τάφο σου.

Ξύπνησε κοριτσάκι μου να σε σκοτώσουμε

 προτού προβάλλει ο ήλιος και μας δει

 θάναι πιο καλά στο μισοσκόταδο…»

 (Εγερτήριο πριν την αυγή)

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΑΛΙΚΗΣ

 Το βιβλίο αρχίζει με το τελευταίο φύλλο του ημερολογίου της Αλίκης που γράφηκε την 15η Απρίλη 1949. Το χάραμα της 16ης η Αλίκη εκτελέστηκε…

Παραθέτουμε το τελευταίο γράμμα της Αλίκης:

«Δεν φανταζόμουνα ποτέ πως τόσο πολύτιμη κι ωραία είναι η ζωή. Αν μπορούσε κανείς να μου το πει πρωτύτερα, και να τον πιστέψω, θα πρόσεχα πολύ στο πέρασμά της. Θα ήταν κάθε μου βήμα και ύμνος προς αυτήν. (Να, τώρα γιατί μου ήρθε στο νου μια σκηνή απ’ τον Σοπέν κι ακόμα η μελωδία του αθάνατου Μπετόβεν στη «Σονάτα υπό το Σεληνόφως»; Αχ, πόσο θάθελα ακόμα μια φορά να τ’ ακούσω απ’ τις γλυκόλαλες χορδές του πιάνου μου, χαμένο κι αυτό πια τώρα). Θα πρόσεχα το κάθε φύλλο που σειόταν απ’ τ’ αγέρι και που τόση ζωή κλειούσε μέσα του. Κάθε μου βήμα θα ήταν κι ένα προσκύνημα  –τέτοια προσκυνήματα έκανα πάντα, όμως μόνο με αισθήματα,-  κι ούτε ένα μυρμήγκι δε θα πέθαινε κάτω απ’ το πέλμα μου. Θα έμενα ξάγρυπνη τις νύχτες για να είχα τώρα ζήσει διπλή τη μικρή μου ζωή (αλήθεια δεν έκλεισα ακόμη τα εικοσιένα μου χρόνια…)………………

….Να, απόψε είναι το τελευταίο βράδυ για πέντε ανθρώπους, που επί εικοσιδύο μέρες ανάσαιναν πλάι μου  -κι αύριο δεν θα υπάρχουν, η ζωή όμως θα κυλάει αδιάφορη για άλλους. Ίσως να ναι κι η δική μου στερνή νύχτα…. Τούτες τις τελευταίες μέρες πρόσεξα όλους τους ήχους. Ένιωσα ως μέσα στην καρδιά μου τα μηνύματα της Άνοιξης, που έρχεται και που θα είναι η τελευταία της λιγόχρονης ζωής μου. Ακούω από πάνω μου τα βήματα των μελλοθανάτων… το βήχα τους… κι αυτή τους την παράξενη για μένα, ευθυμία. 

Γιατί πεθαίνουν; Ζήσαν τόσο πολύ για να είναι ευχαριστημένοι με το θάνατό τους; Τότε τι νόημα έχει η ζωή; Αλήθεια κι εμένα γιατί να με σκοτώσουν; Πως δεν μ’ αφήνουν να εκπληρώσω τον μεγάλο μου προορισμό σαν γυναίκα στη ζωή; Γιατί δεν μ’ αφήνουν να γνωρίσω το μεγάλο συναίσθημα της μητρότητας και τη μεγάλη στιγμή της φύσεως; 

Ήθελα να κι εγώ να στήσω νοικοκυριό, να γεννήσω παιδιά, να τα φροντίζω – να μου αρρωστήσουν και να ξαγρυπνώ πάνω από την κούνια τους. Ακόμα ήξερα και πώς να τα ντύνω – κι ακούστε: Είχα ακούσει την αδύνατη φωνούλα τους να προσπαθούν να ταιριάξουν τις πρώτες λεξούλες που θα τα συνέδεαν με τη ζωή. Θα τα μάθαινα πολύ μικρά ν’ αγαπούν τη μουσική και να ναι πάντα διψασμένα για μάθηση. Θα τους έβαζα διπλά μαξιλάρια στο σκαμνάκι του πιάνου για να φτάνουν τα μικρά τους ροδοδάχτυλα τα πλήκτρα. Ω!... τι αστεία που θα είναι τα μουτράκια τους όταν θ’ ακούσουν τον πρώτο ήχο… ίσως τρομάξουν κιόλας… Τι γέλια που θα κάνουμε με το μπαμπά τους… Θέλω να πω πως θα κάναμε αν ζούσα κι αν ήταν όλα έτσι όπως τα φαντάστηκα… Απόψε ίσως να΄ ταν η τελευταία δύση που θαύμασα.

Μελλοθάνατη. Απόψε αγαπημένοι μου πρέπει να κοιμηθούν τα όνειρά μου. (Ακούω το σκοπό να λέει πως είναι δέκα παρά τέταρτο – και μένουν τόσες λίγες ώρες ως το πρωί…. Πόσο βιάζεται ο Χρόνος….).

Δίπλωσε χρόνε, δίπλωσε

 τ’ ακούραστα φτερά σου,

 ώρες γλυκές μην τρέχετε,

 σταθείτε μια στιγμή…

Τι αισθανόταν ο Λαορτίνος την ώρα που συνέθετε τούτους τους στίχους…

…….Πολυαγαπημένοι μου, εσάς που τόσο πολύ πόνεσα τις τελευταίες δύσκολες μέρες, ζητώ από σας, ως τελευταία μου χάρη, όχι ν’ αγνοήσετε το θάνατό μου, γιατί αυτό δεν είναι ανθρώπινο, αλλά να βοηθήσετε ο ένας τον άλλον, όσο μπορείτε, να μου δώσετε ψεγάδια, για να ναι ευκολότερο να με ξεχάσετε… Μην προσπαθήσετε να φανταστείτε την εικόνα του τόσο αλλόκοτου θανάτου μου – γιατί ούτε κι εγώ προσπάθησα να κάνω… Εκείνη τη στιγμή ίσως φοβηθώ λιγάκι γιατί δεν έχω ξαναπεθάνει και δεν ξέρω πως θα είναι… - είναι φυσικό. Λυπούμαι μόνο που θα είναι ελληνικές οι σφαίρες που θα σταματήσουν τη ζωή μου – και γι αυτό θα πρέπει κι εσείς να λυπηθείτε και να κλάψετε….

……Υπάρχουν πολλές πιθανότητες να με πάρουν κι εμένα το πρωί, κι όμως δεν νιώθω καμιά νευρικότητα μέσα μου. Έτσι λοιπόν ήρεμα θάρθει ο θάνατος; Θέλω τόσο πολύ να ζήσω…. Γιατί λοιπόν δεν εξανίσταται το είναι μου ολόκληρο στην προσμονή του χαμού μου;….

…...Είμαι τόσο μικρή ακόμη. Τι κακό μπορούσα να κάνω στην πατρίδα για να με αποκαλούν προδότη; Γιατί δεν μ’ αφήνουν να τελειώσω τις σπουδές μου, να μπορέσω τότε να βοηθήσω κι εγώ με τις μικρές μου γνώσεις την Ελλάδα σ’ αυτό το αιώνιο πνευματικό ανέβασμα της;

……………….

9.4.49 (Σάββατο)

Πέρασε κι αυτή η αυγή. Ζουν κι οι πέντε ακόμα… Αύριο είναι Κυριακή – δεν εκτελούν. Τη Δευτέρα την αυγή θα περιμένω πάλι…

……………….

10.4.49. (Κυριακή 12 1/2 νύχτα)

Λίγες ώρες μένουν ως που να φέξει. Δε μας απομόνωσαν εμάς, ίσως να μην είμαστε αύριο με τους άλλους. Θέλω την τ ε λ ε υ τ α ί α   σ τ ι γ μ ή  ν’ αφήσω τα γράμματα για το σπίτι….

Αλίκη».

Πόσο πρέπει να αγαπούσε τη ζωή αυτό το νέο κορίτσι ώστε τα τελευταία της λόγια να αποτελούν έναν αληθινό ύμνο στις ίδιες τις χαρές της ζωής που τόσο πρόωρα αποχωρίζονταν. Αλλά και πόσο βαθιά πίστη στα ιδανικά της, τις αρχές της και στο δίκαιο αγώνα είχε, ούτως ώστε να αυτοθυσιαστεί… 

Την αυγή της 16ης Απριλίου 1949 η νεαρή ηρωίδα Αλίκη Τσουκαλά θα σταθεί περήφανη, μαζί με τους υπόλοιπους συντρόφους της, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Το αθώο νεανικό της αίμα θα ποτίσει το δεντράκι των αδικαίωτων οραμάτων αυτού του λαού…  

Πηγή

Τα μέτρα που θα ολοκληρώσουν την ισοπέδωση της Κύπρου

Στα χρόνια πριν το 1960, όταν η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν βρετανική αποικία, γυρίζει την χώρα το Μνημόνιο που κατ’ αρχήν συμφωνήθηκε μεταξύ της Τρόικας και της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Το Μνημόνιο συνεργασίας ουσιαστικά παραδίδει τα κλειδιά της οικονομικής πολιτικής στους πιστωτές της Κύπρου, μετατρέποντας (και) την μεγαλόνησο σε κράτος περιορισμένης κυριαρχίας, με την εκλεγμένη κυβέρνηση να έχει διακοσμητικό και μόνο ρόλο. Ό,τι ακριβώς έχει συμβεί και στην Ελλάδα την τελευταία τριετία.

Από την πρώτη ώρα που έγινε γνωστό το περιεχόμενο του επονείδιστου Μνημονίου, ο νέος υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Χάρης Γεωργιάδης, που αντικατέστησε τον Μιχάλη Σαρρή, επιχείρησε να εξοβελίσει την κριτική καλλιεργώντας την κινδυνολογία. Το επιχείρημά του ήταν πως αν δεν γίνει δεκτό το Μνημόνιο και δεν έρθει η πρώτη δόση, τότε δεν θα υπάρχουν λεφτά για να πληρωθούν οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων τον Απρίλιο, δηλαδή η Κύπρος θα χρεοκοπήσει. 

«Μνημόνιο ή χρεοκοπία», επαναλαμβάνει με άλλα λόγια και η κυβέρνηση του Αναστασιάδη, όπως ακριβώς έκανε και η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου στην Ελλάδα το 2010 και το 2011, εκμεταλλευόμενη το κλίμα φόβου της κοινωνίας για το αβέβαιο αύριο που η ίδια είχε δημιουργήσει. Μέχρι που η Ελλάδα αφού δέχθηκε κι εφάρμοσε το ένα Μνημόνιο μετά το άλλο, χρεοκόπησε κι επίσημα τον Φεβρουάριο του 2012 για πρώτη φορά, που δεν ήταν κι η τελευταία, καθώς μετά τις γερμανικές εκλογές αναμένεται νέα χρεοκοπία.

Και μνημόνιο και χρεοκοπία

Εν κατακλείδει, όπως η αποδοχή του Μνημονίου στην Ελλάδα δεν απέτρεψε την χρεοκοπία και τις μειώσεις μισθών και συντάξεων, έτσι και στην Κύπρο το «ναι» στο καινούργιο, δεύτερο Μνημόνιο δεν πρόκειται να γλιτώσει την Κυπριακή Δημοκρατία από μια χρεοκοπία, η οποία μάλιστα θα είναι αποτέλεσμα της «διάσωσης» της. Δεν θα φταίει δηλαδή η Κύπρος, αλλά αποκλειστικά και μόνο οι συνταγές διάσωσης των πιστωτών που τώρα εμφανίζονται ως εξυγιαντικές. 

Πως θα ξεπληρώσει η Κύπρος το δάνειο των 10 δισ. ευρώ που θα εκτινάξει το δημόσιο χρέος της (από 93% σήμερα) στο 150% του ΑΕΠ; Ποιά χώρα με δημόσιο χρέος σε αυτό το ιλιγγιώδες ύψος δεν κηρύχθηκε σε καθεστώς χρεοκοπίας, με αποτέλεσμα να της επιβληθούν πολύ πιο επώδυνα μέτρα; Αν ένα τέτοιο χρέος είναι φυσιολογικό και διαχειρίσιμο (βιώσιμο κατά την επίσημη ορολογία), όπως επιχειρεί να πείσει τώρα η Τρόικα αποκρύπτοντας τις δραματικές συνέπειες που θα επέλθουν, τότε γιατί η Ιταλία με ένα δημόσιο χρέος στο 128% του ΑΕΠ ή η Ισπανία ακόμη χειρότερα με ένα χρέος στο ύψος του 96% βρίσκονται στο χείλος της δημοσιονομικής κρίσης;

Το Μνημόνιο, αφήνοντας κατά μέρους ως προς το παρόν τα άρθρα που αφορούν τον τραπεζικό τομέα που ήδη δέχθηκε ένα συντριπτικό πλήγμα (με αποτέλεσμα το ενεργητικό του μέσα σε λίγες ημέρες να έχει μειωθεί από 550% σε 350% του ΑΕΠ) περιλαμβάνει μια σειρά από όρους που θα επιδεινώσουν δραματικά την ζωή όλων σχεδόν των Κυπρίων. 

Ξεχωρίζουμε συγκεκριμένα τα ακόλουθα άρθρα που θα επιφέρουν μια βίαιη φτωχοποίηση, με αποτέλεσμα τα Μνημόνια (το πρώτο που εφαρμόστηκε επί προεδρίας Δ. Χριστόφια με ημερομηνία 23 Νοεμβρίου 2012 και το δεύτερο επί Ν. Αναστασιάδη), όπως και ο Αττίλας (πρώτος κι ο δεύτερος) να αποτελούν σημεία τομής στην σύντομη πολιτική ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας:

• Αύξηση φόρων στην ακίνητη περιουσία, μέσω της αύξησης των τιμών που χρησιμοποιούνται ως βάση υπολογισμού και παραμένουν στα επίπεδα του 1980 ή/και αύξησης των συντελεστών φορολόγησης.
• Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης τόκων στο 30%.
• Αύξησης της φορολόγησης στα ΙΧ αυτοκίνητα, υπό την επίκληση φιλο-περιβαλλοντικών αιτιάσεων, που θα αγγίξει από τα τέλη ταξινόμησης μέχρι τους φόρους που επιβαρύνουν τα καύσιμα.
• Αύξηση των τιμολογίων των δημόσιων υπηρεσιών τουλάχιστον κατά 17% από τις τρέχουσες τιμές.
• Σταδιακή συρρίκνωση μέχρι κατάργηση των διάφορων επιδοτήσεων κατοικίας που απολαμβάνουν κυρίως οι πρόσφυγες.
• Χορήγηση του Δώρου Πάσχα μόνο σε όσους συνταξιούχους παίρνουν μηνιαία σύνταξη κάτω από 500 ευρώ.
• Πρόβλεψη για ευρεία μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας, όπως αναφέρεται, το οποίο σημαίνει μείωση των συντάξεων, πέραν των όσων έχουν ήδη συμφωνηθεί και τα οποία συμπεριλαμβάνουν: αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης  για τους δημοσίους υπαλλήλους κατά 2 έτη και για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα κατά 6 μήνες, πρόστιμο για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης στην κατεύθυνση της μείωσης της, κ.α.
• Μειώσεις σε μισθούς των εργαζομένων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα κατά 0,8% (για όσους αμείβονται μέχρι 2.000 ευρώ), 1% (2.001-3.000 ευρώ), 1,5% (3.001-4.000 ευρώ) και 2% (άνω των 4.001 ευρώ).
• Μείωση του αριθμού των δασκάλων που απασχολούνται στο υπουργείο Παιδείας, στο πλαίσιο δομικών μεταρρυθμίσεων που θα αγκαλιάσουν όλη την παιδεία.
• Εισαγωγή του θεσμού της κινητικότητας στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, που ξέρουμε πολύ καλά ότι δεν είναι τίποτε περισσότεροι από απολύσεις.
• Επανεξέταση όλων των κοινωνικών παροχών με ξεκάθαρο στόχο «να μειωθεί ο συνολικός αριθμός όσων επωφελούνται» όπως ρητά αναφέρεται στην παράγραφο 3.12.
• Αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του μισθού «για να αντανακλά καλύτερα τις εξελίξεις στην παραγωγικότητα», όπως ορίζεται, που σημαίνει οριστικό αντίο στις σταθερές αποδοχές και πλήρης εξάρτησή τους από τα κέρδη της επιχείρησης.
• Αναστολή, μέχρι το τέλος του προγράμματος (πρώτο τρίμηνο του 2016) της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής που ίσχυε στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
• Απαγόρευση οποιασδήποτε συζήτησης για αύξηση του κατώτατου μισθού καθώς αυτό θα πρέπει να γίνει σε συνεννόηση με την Τρόικα, ώστε να αποφευχθούν αρνητικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα.
• Κατάργηση και των τελευταίων περιορισμών ή διοικητικών ρυθμίσεων που έχουν απομείνει στον τομέα των υπηρεσιών, στο πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου δόγματος της απελευθέρωσης.

Και τέλος, αθρόες ιδιωτικοποιήσεις. Οι κυπριακές αρχές συγκεκριμένα καλούνται από την Τρόικα να καταρτίσουν ένα πλάνο των προς ιδιωτικοποίηση περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται σήμερα υπό την κατοχή όχι μόνο του δημοσίου, αλλά επίσης και των δήμων κάθε βαθμίδας. Σε αυτές θα περιλαμβάνονται όχι μόνο επιχειρήσεις αλλά και ακίνητη περιουσία όπως κτίρια και γη. 

«Ως πρώτο βήμα, προτεραιότητα θα δοθεί σε εκείνα τα περιουσιακά στοιχεία με την μεγαλύτερη εμπορική αξία» υπογραμμίζουν οι πιστωτές αγωνιώντας να αρπάξουν ως γύπες ό,τι προλάβουν πριν τους διώξουν από το νησί. Δεν κρύβουν επιπλέον την σημασία που δίνουν στην τηλεπικοινωνιακή εταιρεία CYTA, την εταιρεία ηλεκτρισμού (ΑΗΚ) και την Αρχή Λιμένων Κύπρου. 

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά του υδρογονάνθρακες, δεν προκρίνεται ως προς το παρόν η αρπαγή τους, που αποτελεί διακαή πόθο της Γερμανίας. Προτείνεται ωστόσο η δημιουργία ενός ειδικού λογαριασμού στον οποίο θα κατατίθενται τα έσοδα από την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων (5.6, παρ.3). Το βήμα αυτό δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αποτελεί ένα ενδιάμεσο μέτρο που σε μια επόμενη φάση, όταν η Κύπρος θα βουλιάζει στην υπερχρέωση, θα προσφερθεί στους πιστωτές ως αντάλλαγμα για την εξόφληση ή την παραγραφή μέρους του χρέους. Όπως ακριβώς θέλουν να κάνουν και στην Ελλάδα με τον ειδικό λογαριασμό στην κεντρική τράπεζα όπου θα καταλήγουν τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις (εισροές) για να αποπληρώνονται οι πιστωτές (εκροές).

Τα χειρότερα έπονται

Όλα τα παραπάνω εξόχως αρνητικά, που δεν θα είχαν προταθεί αν δεν είχε προηγηθεί το εξ’ ίσου απεχθές Μνημόνιο του ΑΚΕΛ, δεν αποτελούν παρά το …πρώτο πιάτο! Στο άμεσο μέλλον θα κληθούν να αποδεχτούν και να εφαρμόσουν κι άλλα Μνημόνια πολύ χειρότερα. Γι’ αυτό τον λόγο η Κύπρος πρέπει όσο το δυνατό συντομότερα να απορρίψει Μνημόνιο, Δανειακή Σύμβαση και να αναζητήσουν λύση έξω από την Τρόικα. Κάθε μέρα που περνάει η αναζήτηση εναλλακτικού σχεδίου θα γίνεται όλο και με χειρότερους όρους.

Πηγή