Ελλάδα - Κύπρος – Ισραήλ, ο αντιδραστικός “άξονας”

Από το περιοδικό Σοσιαλισμός από τα κάτω:

Οι συνεργασίες του Παπανδρέου και του Χριστόφια με το Ισραήλ σημαίνουν εμπλοκή στους άγριους ανταγωνισμούς της περιοχής, υποστηρίζει ο Νίκος Λούντος. Όχι μόνο για τον έλεγχο του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και για την αντεπαναστατική σταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής σε βάρος των αραβικών επαναστάσεων.

Η φονική έκρηξη της 11ης Ιούλη στην Κύπρο δεν έφερε στο φως μόνο τα συσσωρευμένα εκρηκτικά στη βάση “Ευάγγελος Φλωράκης”, αλλά και τις συσσωρευμένες εντάσεις στην νοτιοανατολική Μεσόγειο. Οι 13 Κύπριοι που σκοτώθηκαν το καλοκαίρι του 2011 δεν μπορούν να ιδωθούν ξεχωριστά από τους τρεις χιλιάδες Λιβανέζους και Παλαιστίνιους που δολοφονήθηκαν το 2006 και το 2009 στις επιδρομές του Ισραήλ. Ο ελληνικός και ο ελληνοκυπριακός καπιταλισμός έχουν επιλέξει όλα αυτά τα χρόνια να γίνονται όλο και πιο απαραίτητα κομμάτια αυτού του επικίνδυνου παζλ, αφήνοντας τους αθώους να πληρώνουν τις συνέπειες.

Το 2011, όμως, δεν είναι μια χρονιά όπως όλες οι άλλες. Οι επαναστάσεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο ανατάραξαν την λεγόμενη 40ετή σταθερότητα και έβαλαν σε αμφιβήτηση όλα τα δεδομένα της περιοχής. Οι ανταγωνισμοί έχουν πολλαπλασιαστεί, όλοι οι παίχτες – περιφερειακοί και παγκόσμιοι – κάνουν προσπάθεια είτε να μπουν σε χωράφια που μέχρι χτες τούς ήταν κλειστά ή να μην χάσουν αυτά που είχαν. Οι βομβαρδισμοί στη Λιβύη είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα.

Την ίδια στιγμή, έχει ξεκλειδωθεί η δυναμική των κινημάτων σε όλες τις χώρες της περιοχής με την επανάσταση να βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη παντού. Μπορεί όλοι να σχεδιάζουν μοιρασιές πετρελαίου και εξουσίας αλλά ο απλός κόσμος κουνάει το έδαφος κάτω από τα πόδια τους.

Η συμμαχία με το Ισραήλ

Μέσα σ'αυτό το πλαίσιο πρέπει να βλέπουμε τα μεγαλεπήβολα σχέδια που προβάλλει ο Παπανδρέου και ο Μπεγλίτης για την ΑΟΖ και τις συμμαχίες με το Ισραήλ. Είναι σχεδιασμοί που πατάνε σε κινούμενη άμμο και ανοίγουν πόρτα για νέους πολέμους και νέα εγκλήματα.

Ο Μπεγλίτης πηγαίνει στο Ισραήλ στις 4-5 Σεπτέμβρη, συνεχίζοντας το ρεκόρ επισκέψεων ελλήνων αξιωματούχων στο σιωνιστικό κράτος. Η πρόσφατη επίσκεψη του Παπούλια συμβόλιζε το ανώτατο επίπεδο στο οποίο φτάνει πλέον η ελληνο-ισραηλινή συνεργασία. Ενώ ο Παπανδρέου ξαναετοιμάζεται για επίσκεψη το φθινόπωρο. 

Όπως γράφει το Βήμα,(1) ο Μπεγλίτης πηγαίνει για να υπογράψει δύο στρατιωτικές συμφωνίες και να επικυρώσει την προμήθεια βομβών Spice 1000/2000 από την ισραηλινή εταιρεία Rafael. Οι Spice, που είχαν συμφωνηθεί στις συναντήσεις Παπανδρέου-Νετανιάχου, είναι σύστημα σημαντικής βελτίωσης των βομβών που ρίχνουν τα F-14 και τα F-4, ώστε να πετυχαίνουν στόχους με ακρίβεια 3 μέτρων από 60 χιλιόμετρα. Το πακέτο που αγοράζει η ελληνική αεροπορία λέγεται ότι κοστίζει 100 εκατομμύρια ευρώ. Οι Ισραηλινοί ενδιαφέρονται να αρπάξουν και κομμάτι της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στα πλαίσια των ιδιωτικοποιήσεων.

Επίσης, “η Αθήνα θα εκτιμούσε ιδιαίτερα την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών με το Ισραήλ. Και οι δύο πλευρές σκοπεύουν να συνεχίσουν και να αυξήσουν τη συνεκπαίδευση, κάτι που αποδεικνύεται και από την πρόσφατη επιτυχημένη άσκηση με ελικόπτερα στην Ελλάδα”. Ενώ σε συνάντηση με τον Νετανιάχου, ο Μπεγλίτης “θα έχει πολιτικές συνομιλίες για τις ευρύτερες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την “αραβική άνοιξη”. Στο μεταξύ η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ συνεχίζει την δηλώσεις ιδεολογικής αποτοξίνωσης για να γίνει κατανοητό σε όλους ότι ακόμη και η υποκριτικές αναφορές στις ελληνο-αραβικές φιλίες ανήκουν στο παρελθόν. Ο Μπεγλίτης δηλώνει: “Το ελληνικό πολιτικό σύστημα διακρίθηκε για την αδυναμία του να προσεγγίσει μεταπολεμικά, με ψυχραιμία και ρεαλισμό το χώρο της Μέσης Ανατολής. Ιστορικές και πολιτικές ιδεοληψίες κυριάρχησαν”.(2)

Η ελληνο-ισραηλινή συνεργασία έδειξε τα δόντια της στις αρχές Ιούλη, όταν η ελληνική κυβέρνηση μπλοκάρισε με τη βία τον απόπλου των καραβιών του δεύτερου Στόλου της Ελευθερίας που πήγαινε βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους της Γάζας. Τα σύνορα του Ισραήλ πρακτικά έφτασαν μέχρι τον Πειραιά, αφού ο ΓΑΠ και ο Μπεγλίτης έστειλαν τους βατραχάνθρωπους να σαμποτάρουν και να εμποδίσουν τα πλοία για να μην ενοχληθούν οι “σύμμαχοι”.

Με τις πλάτες των ισραηλινών όπλων και του ισραηλινού τσαμπουκά, ο Μπεγλίτης όλο τον Αύγουστο έστελνε “αυστηρά μηνύματα” προς την Τουρκία(3) να μην φέρει εμπόδια στις έρευνες για φυσικό αέριο που θα ξεκινήσει η Κυπριακή Δημοκρατία το Σεπτέμβρη, απειλώντας ταυτόχρονα και για την κήρυξη της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) Ελλάδας-Κύπρου. Στο πλάι του βρέθηκε και η Νέα Δημοκρατία αλλά και το ΛΑΟΣ με τον Καρατζαφέρη να θεωρεί: «καλοδεχούμενη τη συνύπαρξη-συλλειτουργία της χώρας μας με το Ισραήλ». Το μπλοκ της λιτότητας, τα τρία κόμματα που ψήφισαν το νόμο που διαλύει τη δημόσια παιδεία (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑΟΣ) υποστηρίζουν από κοινού την προσέγγιση με το Ισραήλ. Αυτό από μόνο του θα αρκούσε για να πάρει κανείς θέση ενάντια σ'αυτούς τους σχεδιασμούς.

Το παιχνίδι των γεωτρήσεων

Η 4-5 Σεπτέμβρη ως ημερομηνία επίσκεψης δεν φαίνεται να είναι τυχαία. Τις ίδιες μέρες ξεκινάνε οι έρευνες για φυσικό αέριο στο λεγόμενο “Οικόπεδο 12” όπως έχει οριστεί η περιοχή από την Κυπριακή Δημοκρατία, με στόχο να ξεκινήσουν οι γεωτρήσεις την 1η του Οκτώβρη. Η Αριστοτελία Πελώνη, στα ΝΕΑ, μας δίνει μια αίσθηση της “ζώνης αποκλειστικής έντασης”, όπως την αποκαλεί: “Τόσο η Κύπρος όσο και το Ισραήλ βρίσκονται σε ετοιμότητα προκειμένου να αντιμετωπίσουν ενδεχόμενη απόπειρα της Τουρκίας να προκαλέσει ένταση στην περιοχή βγάζοντας φρεγάτες τις ημέρες που θα αρχίσουν οι γεωτρήσεις”.(4)

Δεν είναι μόνο την Τουρκία που προσπαθεί να βάλει στη γωνία η ελληνο-ισραηλινή μοιρασιά. Η κυβέρνηση του Λιβάνου καταγγέλλει ότι η συμφωνία Ισραήλ-Ελληνοκυπρίων τής αρπάζει θαλάσσιο χώρο. Η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση είχε κάνει μια συμφωνία με το Λίβανο το 2007, όταν το Λίβανο ακόμα κυβερνούσε το μπλοκ που κάθισε με σταυρωμένα χέρια όταν η χώρα δεχόταν τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου, Αντνάν Μανσούρ, λέει ότι «η συμφωνία που υπεγράφη πέρυσι μεταξύ του Ισραήλ και της Κύπρου, με την οποία οριοθετούν τα αμφιλεγόμενα θαλάσσια όρια του Ισραήλ, αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας και των οικονομικών συμφερόντων του Λιβάνου και απειλή για την ασφάλεια στην περιοχή» και ζητάει από τον γ.γ. του ΟΗΕ «να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την αποφυγή κάθε σύγκρουσης που ενδέχεται να προκύψει ως αποτέλεσμα των υπεράκτιων δραστηριοτήτων του Ισραήλ».(5)

Ο ελληνικός και ο ελληνοκυπριακός καπιταλισμός δεν ήταν αθώοι του αίματος ούτε στον πόλεμο κατά του Λιβάνου το 2006. Στήριξαν διπλωματικά την ισραηλινή επίθεση και στη συνέχεια πήραν μέρος στον αποκλεισμό σε βάρος του Λιβάνου. Όμως, αυτή τη φορά, Ελλάδα και Κύπρος γίνονται επί της ουσίας κομμάτι της πολεμικής διαμάχης, ξανά με την πλευρά του επιτιθέμενου. Ένας νέος πόλεμος Ισραήλ-Λιβάνου, κάθε άλλο παρά έξω από την ημερήσια διάταξη δεν είναι. Δύο αναλυτές στο Foreign Policy (FP) εξηγούν ότι “οι πιθανότητες για ξέσπασμα μιας ακόμη πιο φονικής και πιο καταστροφικής σύγκρουσης παραμένουν ιδιαίτερα υψηλές” και η πιθανότερη αφορμή θα είναι “το θαλάσσιο σύνορο που χωρίζει το Ισραήλ από το Λίβανο. Με την ανακάλυψη δύο μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στα ανοιχτά των δύο χωρών, ο καθορισμός ενός θαλάσσιου συνόρου μπορεί να έχει βαθιές οικονομικές συνέπειες. Οι ηγέτες της Χεζμπολάχ έχουν προειδοποιήσει το Ισραήλ να μην προχωρήσει στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και διακήρυξαν πως η Αντίσταση θα αποκαταστήσει την κυριαρχία στα λιβανέζικα ύδατα απέναντι σε αυτό που αποκαλούν αρπαγή από το Ισραήλ”.(6)

Η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση έχει ήδη συμφωνήσει με την αμερικάνικη Noble Energy για την έρευνα και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων. Η Noble Energy φέρνει στο παιχνίδι και την ισραηλινή Delek, η οποία αφενός συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της Noble, αφετέρου μαζί με τη Noble έχουν αναλάβει τα κοιτάσματα που βρίσκονται ανατολικότερα και αποτελούν την αιχμή της διαμάχης με το Λίβανο. Στην πραγματικότητα, μάλιστα, όπως αποκαλύπτεται από τα wikileaks της αμερικάνικης πρεσβείας στην Κύπρο που δημοσίευσε η εφημερίδα Φιλελεύθερος, ήταν οι ισραηλινοί που “πρώτοι είχαν αγοράσει από την Κυπριακή Δημοκρατία τα σεισμικά δεδομένα” και αυτοί ενθάρρυναν τη Noble. «Ο εκπρόσωπος της Νoble Εnergy, μας είπε ότι αποφάσισαν να κάνουν προσφορά μόνο την τελευταία στιγμή, κατά κύριο λόγο με παρότρυνση από τους Ισραηλινούς εταίρους τους», αποκαλύπτει ο πρέσβης.(7)

Ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί

Η αμερικάνικη πρεσβεία στα ραπόρτα που έστελνε στην Ουάσινγκτον, φαίνεται διστακτική για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων. Η πρώτη ανησυχία είναι ότι οι ανταγωνισμοί για το αέριο μπορεί να βάλουν σε αμφισβήτηση τη σταθερότητα των βρετανικών βάσεων. Και φυσικά η δεύτερη είναι τα προβλήματα που δημιουργούνται στην προσέγγιση με τους Τουρκοκύπριους. Το γεγονός ότι μια αμερικάνικη εταιρεία έχει το πάνω χέρι στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αλλά την ίδια στιγμή η αμερικάνικη πρεσβεία ανησυχεί για αποσταθεροποίηση είναι από μόνο του αποκαλυπτικό των δύσκολων ισορροπιών.

Η σημασία, εξάλλου, των βρετανικών βάσεων στην Κύπρο, απλώνεται πολύ ευρύτερα από την Ανατολική Μεσόγειο. Για παράδειγμα: “Η παραμονή για εβδομάδες ή ακόμα και μήνες στη βρετανική Βάση Ακρωτηρίου αποτελεί, εδώ και αρκετό καιρό, απαραίτητη προϋπόθεση για τους στρατιώτες που πρόκειται να υπηρετήσουν στο Αφγανιστάν. Παράλληλα, ο υποστηρικτικός ρόλος της αεροπορικής Βάσης Ακρωτηρίου στις επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν χαρακτηρίζεται ως ζωτικής σημασίας από τον βρετανικό στρατό, καθώς από εκεί ελέγχεται η κυκλοφορία όλων των αεροσκαφών τα οποία κατευθύνονται προς ή φεύγουν από την ασιατική χώρα”.(8)

Η πρόσφατη δήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας ότι στηρίζει την εξόρυξη στην “ελληνοκυπριακή ΑΟΖ” προβλήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τα ΜΜΕ ως εθνική επιτυχία (9).  Πίσω όμως από την ολική επαναφορά της “ελληνο-ρωσικής φιλίας” είναι το ενδιαφέρον της Gazprom για τα κοιτάσματα, και κυρίως για την παραγωγή του υγροποιημένου αερίου που μπορεί να κατευθυνθεί σε αγορές όλου του κόσμου. Η πολυεθνική Cairn διεκδικεί κι αυτή μερίδιο, έχοντας διασφαλίσει τον έλεγχο στα λιβανέζικα χωρικά ύδατα.(10)                 

Στην τελευταία ανταλλαγή επισκέψεων μεταξύ Λευκωσίας και Τελ Αβίβ που έγινε στα τέλη Αυγούστου η συζήτηση μεταξύ κυβερνήσεων και μεταξύ εταιρειών δύσκολα ξεχώριζε. Για το βάθεμα της κυπρο-ισραηλινής συνεργασίας πρέπει να προχωρήσει η συμφωνία με τη Delek. Και η Delek με τη σειρά της βάζει όρους, ανάμεσα στους οποίους είναι να αποτελεί το μοναδικό προμηθευτή φυσικού αερίου στην Κύπρο μέχρι το 2013 όταν υπολογίζουν ότι θα αρχίσει η ντόπια παραγωγή. 

Όμως, όπως σχολιάζει η Καθημερινή της Κύπρου που δημοσίευσε τις λεπτομέρειες για τις ισραηλινές απαιτήσεις: “διπλωματικές πηγές σημείωσαν στην «Κ» ένα ερώτημα που κυκλοφορεί έντονα.. Έχει να κάνει με τη στάση της Λευκωσίας στην περίπτωση που ο ρωσικός κολοσσός Gazprom εκδηλώσει ενδιαφέρον για προμήθεια της Κύπρου με φυσικό αέριο. Σε μια τέτοια περίπτωση, η κυπριακή κυβέρνηση θα βρεθεί μεταξύ σφύρας και άκμονος, αφού θα έχει να λάβει δύσκολες αποφάσεις, η κάθε μια με τις δικές της συνέπειες”.(11)

Το πού οδηγούν αυτές οι καταστάσεις “σφύρας και άκμονος” το είδαμε με την έκρηξη στη ναυτική βάση. Η κυβέρνηση Χριστόφια υπέκυψε στις αμερικάνικες απαιτήσεις να παραλάβει το κατασχεμένο φορτίο εκρηκτικών που μεταφερόταν με ρώσικο πλοίο από το Ιράν προς τη Συρία, και στη συνέχεια έμεινε τρία χρόνια με τα κοντέινερ στη ναυτική βάση, προσπαθώντας να καταλήξει ανάμεσα στις αντίρροπες πιέσεις ΗΠΑ, Ρωσίας, Συρίας και Ισραήλ.

Το ξέσπασμα των επαναστάσεων

Όλοι αυτοί οι καβγάδες είναι προϊόντα της “σταθερής” περιόδου, πριν από το ξέσπασμα των επαναστάσεων μέσα στη χρονιά που διανύουμε. Τα πρόσφατα γεγονότα στη χερσόνησο του Σινά αποδεικνύουν ότι έχουμε δει μόνο την αρχή του ξηλώματος των παραδοσιακών συμμαχιών στην περιοχή.

Στις μοιρασιές των κοιτασμάτων στα νότια και ανατολικά της Κύπρου το καθεστώς Μουμπάρακ είχε κεντρικό ρόλο. Η πρώτη συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε με την Αίγυπτο ήδη το 2005. Επί Μουμπάρακ όμως, όταν σκοτώνονταν Αιγύπτιοι στα σύνορα με το Ισραήλ, δεν το μάθαινε κανείς. Αντίθετα, στις 18 Αυγούστου η δολοφονία πέντε αιγύπτιων στρατιωτών οδήγησε σε ένα τεράστιο κίνημα που πολιόρκησε την σιωνιστική πρεσβεία στο Κάιρο και το προξενείο στην Αλεξάνδρεια και έφτασε να ξηλώσει τις ισραηλινές σημαίες από τα κτίρια. Οι αιγύπτιοι εργάτες στον τομέα της ενέργειας που συνεχίζουν να οργανώνουν μαχητικές απεργίες, απαιτούν ταυτόχρονα να σταματήσει η εξαγωγή φυσικού αερίου προς το Ισραήλ.(12)                                                                                                                                                                      

Ο κεντρικός αγωγός που μεταφέρει αέριο προς το Ισραήλ έχει δεχθεί πέντε σοβαρές επιθέσεις με εκρηκτικά μέσα στη χρονιά.

Ο αγωγός από την Αίγυπτο ήταν το ενεργειακό επιστέγασμα των συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ το 1978 και σήμερα δίνει στο Ισραήλ το 40% του αερίου που καταναλώνει. Οι στρατηγοί που κυβερνάνε πλέον την Αίγυπτο βρίσκονται κάτω από την τεράστια πίεση του κόσμου και έχουν υποσχεθεί ότι θα ξανακριθούν όλες οι συμφωνίες στον τομέα του αερίου που υπέγραψε ο Μουμπάρακ, ενώ ξεκινάει έρευνα για τις χαριστικές τιμές με τις οποίες πουλιέται ενέργεια στο Ισραήλ. Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης σχολιάζουν ενοχλημένοι πως η μεταβατική κυβέρνηση “ασχολείται περισσότερο με το να εξασφαλίζει την έγκριση των δικών της πολιτών παρά με την ασφάλεια του Ισραήλ ή και με τον κίνδυνο της ανατροπής της”.(13)

Αν αυτό ισχύει για τη μεταβατική κυβέρνηση, είναι σίγουρο ότι όποια κυβέρνηση και αν προκύψει μετά τις επικείμενες εκλογές στην Αίγυπτο, θα αναγκαστεί να δημιουργήσει ακόμη περισσότερα ρήγματα στη σχέση της με το Ισραήλ – εφόσον το κίνημα που έριξε το Μουμπάρακ κάθε άλλο παρά δείχνει σημάδια υποχώρησης. Το Φλεβάρη, ιρανικά πολεμικά πλοία πέρασαν από το Σουέζ για πρώτη φορά μετά το 1979 – με την άδεια της αιγυπτιακής κυβέρνησης – και την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο, ένα ιρανικό πολεμικό πλοίο και ένα υποβρύχιο κατευθύνονται προς την Ερυθρά θάλασσα.(14)         Η ελπίδα έχει επιστρέψει στο παλαιστινιακό κίνημα μετά από πολύ καιρό και από πολλές πλευρές καταγράφονται οι προετοιμασίες για καινούργια σύγκρουση με το Ισραήλ.

Η επέμβαση στη Λιβύη

Με αυτά τα δεδομένα, είναι προφανές ότι οι πανηγυρισμοί των ΝΑΤΟϊκών για την επιτυχία τους στη Λιβύη είναι ευσεβείς πόθοι. Μεσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, ο έλεγχός τους στη Μέση Ανατολή έχει υποστεί τέτοια υποχώρηση, που ακόμη και αν καταφέρουν να ελέγξουν τη Λιβύη, τα προβλήματά τους δεν λύνονται.

Προς το παρόν έχουν να λύσουν κάποια βασικά ζητήματα. Όπως να βρουν με ποιους από όσους συνεργάστηκαν για να ελέγξουν την επανάσταση στη Λιβύη, θα μπορέσουν να στήσουν μια εξουσία που να τους εξασφαλίζει σταθερότητα. Ο πολύς Πολ Γούλφοβιτς – αρχιτέκτονας του πολέμου στο Ιράκ – όταν στις αρχές της ΝΑΤΟϊκής επέμβασης, ρωτήθηκε για τους ηγέτες του Μεταβατικού Συμβουλίου της Βεγγάζης απάντησε ότι δεν θυμάται ονόματα και συνέστησε στους δημοσιογράφους “να γκουγκλάρουν τα ονόματά τους για να βγάλουν άκρη”.(15)                                                                   

Μήνες μετά, χρειάζεται αρκετή δουλειά για να ξεχωρίσει κανείς τα παλιά στελέχη του Καντάφι από τους πρακτορίσκους των Αμερικάνων και όλους μαζί από τους ισλαμιστές, καθώς όλοι διεκδικούν μερίδιο της ανατροπής του καθεστώτος.(16)

Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν μοναδικό τρόπο ελέγχου της κατάστασης την παρουσία χιλιάδων στρατιωτών στο λιβυκό έδαφος.(17)   Και επειδή, σύμφωνα με τον μέχρι πρότινος Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Γκέιτς, αν κάποιος μετά την εμπειρία του Ιράκ και του Αφγανιστάν προτείνει ανάπτυξη αμερικανών στρατιωτών “πρέπει να τον κοιτάξει γιατρός”,(18) έκανε ήδη την εμφάνισή του εσωτερικό έγγραφο του ΟΗΕ για την προοπτική ανάπτυξης “κυανόκρανων”.(19)

Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι ο Σαρκοζί και οι φίλοι του βιάστηκαν να πανηγυρίσουν τη νίκη στη Λιβύη, με τον ίδιο τρόπο που ο Μπους είπε “αποστολή εξετελέσθη” για το Ιράκ την Πρωτομαγιά του 2003. Αντίστοιχα, στην Αριστερά, βιάστηκαν όσοι ανακήρυξαν ήδη τη Λιβύη προτεκτοράτο.

Ακόμη και η “ληστεία του λιβυκού πετρελαίου” που αναμφίβολα είναι στους στόχους τους, έχει πολύ δρόμο ακόμη για να διανύσει. Ερευνητές του ιδρύματος Wood-Mackenzie υπολογίζουν ότι για να φτάσει η παραγωγή πετρελαίου από τα 100 χιλιάδες βαρέλια σήμερα στα 1,6 εκατομμύρια που παρήγε η Λιβύη πριν τον πόλεμο θα χρειαστούν τουλάχιστον τρία χρόνια.(20)                                                                                                                                                                                              

Ήδη υπάρχουν επιπλοκές σε σχέση με το εμπάργκο σε βάρος της Συρίας. Παρότι η ΕΕ θέλει να κλιμακώσει την πίεση πάνω στον Άσαντ και να γενικεύσει το εμπάργκο, η Ιταλία (αλλά και η Αυστρία) δυσκολεύονται να καλύψουν τις ανάγκες τους σε πετρέλαιο χωρίς τη Λιβύη και τη Συρία.(21) H περίφημη ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης  από τη Ρωσία έχει αυξηθεί λόγω της αστάθειας.

Γι'αυτό και η πρόβλεψη των εξελίξεων δεν μπορεί να βασιστεί στους λεονταρισμούς της ηγεσίας των αντικαθεστωτικών της Λιβύης: “Δεν έχουμε πρόβλημα με τις Δυτικές χώρες όπως με τους Ιταλούς και τις γαλλικές και αγγλικές εταιρείες. Όμως ίσως θα έχουμε κάποια πολιτικά ζητήματα με τη Ρωσία, την Κίνα και τη Βραζιλία”.(22) 

Η Κίνα έσπευσε να αναγνωρίσει την αλλαγή καθεστώτος στη Λιβύη, τονίζοντας ότι δεν εγκαταλείπει τα συμφέροντά της. 75 κινέζικες εταιρείες είχαν ανοιγμένες μπίζνες ως την έναρξη του πολέμου. Οι εξελίξεις στη Λιβύη έχουν από κάθε άποψη εντείνει τους ανταγωνισμούς αντί να τους επιλύσουν. Δεν είναι συχνό φαινόμενο να πλέει κινέζικη φρεγάτα στη Μεσόγειο. Κι όμως έγινε, με αφορμή τη Λιβύη.(23) 

Κανείς πλέον δεν αυτο-εξαιρείται από τη μοιρασιά της περιοχής. Ο Υπ.Εξ της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου ήταν ο πρώτος Υπουργός Εξωτερικών του κόσμου που συναντήθηκε με τους αντικαθεστωτικούς στη Βεγγάζη μετά την είσοδό των ανταρτών στην Τρίπολη, παραδίδοντας τους χέρι με χέρι 200 εκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια.(24)

 Ακόμη και το Ιράν έσπευσε να τονίσει τη σημασία της βοήθειας που έδωσε στους αντικαθεστωτικούς, και μάλιστα έκανε την πρώτη επίσημη πρόσκληση για επίσκεψή τους στην Τεχεράνη.(25)

Αν το ΝΑΤΟ καταφέρει να επιβάλει τάξη ανάμεσα στις διαφορετικές τάσεις της ηγεσίας των ανταρτών, αν βρει σημείο ισορροπίας ανάμεσα στους αντάρτες της Δυτικής Λιβύης και της Βεγγάζης, και αν τέλος επιτύχει να βγάλει τις ανταγωνίστριες γεωπολιτικά δυνάμεις εκτός Λιβύης, θα έχει να αντιμετωπίσει και το ζήτημα της εσωτερικής μοιρασιάς. Επιδίδονται στο φρικιαστικό “σπορ” να μετράνε τους βομβαρδισμούς ανάλογα με τη χώρα για να αξιολογήσουν πόσο στιβαρά συμμετείχε ο καθένας στον πόλεμο. Τα αποτελέσματα δίνουν πρώτη τη Γαλλία με 33% των βομβαρδισμών.(26) 

Οι Ιταλοί έκαναν το 10% των χτυπημάτων. Αυτό σημαίνει ότι η Γαλλία θα πάρει την πρωτοκαθεδρία από την Ιταλία στο λιβυκό πετρέλαιο; Κάτι τέτοιο πάντως αφήνει να εννοηθεί η γαλλική πολιτική ηγεσία.(27)

Όλα αυτά εξελίσσονται ενώ ο απλός κόσμος στη Μέση Ανατολή ακόμη δεν έχει πει την τελευταία του λέξη. Οι εργάτες στην Αίγυπτο βρίσκονται στην πρωτοπορία, δίνοντας μαθήματα για το πώς η πάλη για τη δημοκρατία μετατρέπεται σε πάλη για την κοινωνική αλλαγή και ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Αλλά τα μαθήματα μόλις ξεκίνησαν και το 2011 δεν είναι παρά ο πρώτος σπασμός στη διαδικασία που έχει ξεκινήσει. Δεν πρέπει να αφήσουμε κανέναν Σαρκοζί, Κάμερον ή Μπεγλίτη να πισωγυρίσουν αυτό το κύμα.

.

Γι'αυτό και δεν έχουμε κανένα λόγο να υποστηρίξουμε την οποιαδήποτε επιθετική επιδίωξη της ελληνικής και της κυπριακής κυβέρνησης, από την ανακήρυξη της ΑΟΖ ως τις συμφωνίες με το Ισραήλ και τις μπίζνες για τους υδρογονάνθρακες. Υποστηρίζουμε τους αγώνες που θα τους χαλάσουν τα σχέδια.

Σημειώσεις

1. “Στο Ισραήλ τον Σεπτέμβριο ο Πάνος Μπεγλίτης”, Βήμα, 9/08/2011.

2. Συνέντευξη στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 28/08/2011.

3. “Αυστηρό μήνυμα Μπεγλίτη προς την Τουρκία”, Τα Νέα, 25/08/2011.

4. “Πολύφερνη νύφη το κυπριακό «οικόπεδο 12»”, Τα Νέα, 27/08/2011.

5. “Λίβανος κατά της συμφωνίας Κύπρου - Ισραήλ για ΑΟΖ”, Καθημερινή, 23/06/2011.

6. Bilal Y. Saab και Nicholas Blanford, “Seeing Red Along the Blue Line”, Foreign Policy, 29 /07/2011.

7. “Απόρρητα έγγραφα των ΗΠΑ για το φυσικό αέριο αποκαλύπτει το Wikileaks”, Φιλελεύθερος, 23/08/2011.

8. “Κάνουν την Κύπρο... Αφγανιστάν”,  Ο Πολίτης Online, 21/08/2011.

9. “Στήριξη Μόσχας στην Κύπρο για την ΑΟΖ”, Καθημερινή, 22/08/2011.

10. “Cairn seeks oil and gas off Lebanon”, Independent, 24/08/2011.

11. “Τρεις όρους στη Λευκωσία θέτει η ισραηλινή Delek”, Καθημερινή (Κύπρου), 28/08/2011.

12. “Αίγυπτος: οργή ενάντια στο Ισραήλ”, Εργατική Αλληλεγγύη, 24/08/2011.

13. “Israelis Hit Gaza and Militants Fire Rockets After Deadly Attacks”, NY Times, 19/08/2011.

14. “Iran to dispatch submarine, warship to Red Sea again”, Haaretz, 30/08/2011.

15. Christopher Preble, “Early lessons from Libya”, Cato Institute, 22/08/2011.

16. Νασίμ Αλάτρας, “Δεξί χέρι του Καντάφι + πράκτορας της CIA + στρατηγός των αντικαθεστωτικών (;)”, Ελευθεροτυπία, 31/08/2011.

17. Richard Haas, “Libya now needs boots on the ground”, Financial Times, 22/08/2011.

18. “Warning Against Wars Like Iraq and Afghanistan”, NY Times, 25/02/2011.

19. tinyurl.com/3o9varr

20. tinyurl.com/3tszoxd

21. “EU Embargo On Syrian Oil Would Hit Italy Hardest”, Dow Jones Newswires, 25/08/2011.

22. “China looks to protect its assets in a post-Gaddafi Libya”, Guardian, 23/08/2011.

23. “China evacuates 12,000 from Libya, sends frigate”, Reuters, 12/02/2011.

24. “Ankara'nin Libya acelesi”, Cumhuriyet, 24/08/2011.

25. “Iran invites Libya rebel chief to Tehran, statement says”, Now Lebanon, 1/09/2011.

26. tinyurl.com/3kawzn9

27. “French want Total control of Libyan oil”, Russia Today, 24/08/2011.