Όλα τα μέτρα που έρχονται για το μνημόνιο

Πολύ δύσκολα για τους εργαζόμενους θα είναι τα επόμενα χρόνια αφού τα μέτρα που περιλαμβάνει το κυπριακό μνημόνιο αλλάζουν άρδην τα δεδομένα της κυπριακής οικονομίας.

Ιδιαίτερα επηρεάζεται ο δημόσιος τομέας, οι συνταξιούχοι και οι λήπτες επιδομάτων.

Το ετήσιο μέγεθος των μέτρων προσαρμογής, ως ποσοστό του ΑΕΠ, κατανέμεται ως ακολούθως:

2012: 0.25%

2013: 2.75%

2014: 1.75%

2015: 1.5%

2016: 1%

Η συμφωνία με τους δανειστές, περιλαμβάνει εφαρμογή μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης συνολικού ύψους 7¼% του ΑΕΠ μέσω της εισαγωγής μόνιμων μέτρων και συγκεκριμένα μέτρα για μείωση του κρατικού μισθολογίου και των κοινωνικών παροχών, μετριάζοντας τις επιπτώσεις στις ευάλωτες ομάδες.

Oι μειώσεις στους μισθούς

Μόνιμη κλιμακωτή μείωση απολαβών στον κρατικό και ευρύτερο δημόσιο τομέα περιλαμβανομένων επί των μηνιαίων απολαβών ή /και των συντάξεων ως ακολούθως: €0-1,000:0%, €1,001-1,500:6.5%, €1,501-2,000:8.5%, €2,001-3,000:9.5%, €3,001-4,000:11.5%, €4,001:12.5% (ετήσια μικτή απόδοση το 2013: € 128 εκ. και  απώλεια των φορολογικών εσόδων 46,5 εκατομμύρια).

Περαιτέρω χρονική επέκταση της αναστολής της ΑΤΑ σε όλο τον ευρύτερο δημόσιο τομέα μέχρι να τεθεί σε ισχύ η μεταρρύθμιση του συστήματος ΑΤΑ.

Επέκταση της παγοποίησης των μισθών (προσαυξήσεων και γενικών αυξήσεων μισθών) στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και της προσωρινής συνεισφοράς επί των ακαθάριστων εσόδων για τρία επιπλέον έτη μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2016.

Μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων κατά τουλάχιστον πέντε χιλιάδες κατά την περίοδο του 2012-16, με

 i) την παγοποίηση των διαδικασιών πλήρωσης κενών θέσεων πρώτου διορισμού στις κατώτερες θέσεις των υφιστάμενων δομών θέσεων (εισαγωγικός βαθμός) για τρία επιπλέον έτη μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2016, 

ii) την εφαρμογή πολιτικής πρόσληψης ενός ατόμου για κάθε τέσσερις αφυπηρετήσεις (οριζόντια), 

iii) την εισαγωγή μέτρων για την αύξηση της κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων εντός και μεταξύ υπουργείων και iv) την εφαρμογή ενός  τετραετούς σχεδίου με στόχο την κατάργηση τουλάχιστον 1.880 θέσεων μόνιμης απασχόλησης.

Πάγωμα των προσλήψεων νέου ωρομίσθιου προσωπικού και την άμεση εφαρμογή της κινητικότητας εντός και μεταξύ υπουργείων και άλλους κρατικούς φορείς. Στους τομείς υγείας και ασφάλειας  θα είναι δυνατή η πρόσληψη ενός ατόμου για κάθε πέντε συνταξιοδοτούμενους μόνο σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης.

Διασφάλιση πρόσθετων εσόδων από τη φορολογία ακινήτων από: (i) την ενημέρωση των τιμών του 1980 με την εφαρμογή του ΔΤΚ από το 1980 - 2012 και (ii) την τροποποίηση των φορολογικών συντελεστών. Οι νέες τιμές, που θα ισχύσουν για τις ενημερωμένες τιμές έχουν ως εξής (καμία αναμενόμενη απόδοση το 2012; 2013: €69 εκ.):

Για αξίες από € 0 μέχρι € 150,000 συντελεστή 0 ‰

Για αξίες από € 150.001 μέχρι € 500,000 συντελεστή 6 ‰

Για αξίες από € 500.001 μέχρι € 1.000.000 συντελεστή 8 ‰

Για αξίες από € 1.000.001 και άνω συντελεστή 10 ‰

Είσπραξη πρόσθετου εφάπαξ μερίσματος από ημι-κρατικούς οργανισμούς (προβλεπόμενη απόδοση το 2012: €20 εκ.)

Αύξηση της εισφοράς από τις τράπεζες και τα πιστωτικά ιδρύματα, πάνω στο ποσό των τραπεζικών καταθέσεων από 0,095% σε 0,11% με 25/60 των εσόδων να προορίζονται σε ειδικό λογαριασμό για ένα Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (καμία αναμενόμενη απόδοση το 2012; 2013: €10 εκ.).

Τσεκούρι στις παροχές

Μείωση στις κοινωνικές μεταβιβάσεις, κατά τουλάχιστον €113 εκ., μέσω: (α) κατάργησης σχεδίων χορηγιών και επιδομάτων, όπως το επίδομα μάνας, άλλα οικογενειακά επιδόματα και εκπαιδευτικές χορηγίες (β) κατάργησης συμπληρωματικών επιδομάτων του δημοσίου βοηθήματος και της ειδικης χορηγίας και καλύτερης στόχευσης του πασχαλινού επιδόματος για τους συνταξιούχους (γ) μείωσης του κόστους  στεγαστικών σχεδίων κατά τουλάχιστον 35 εκατ. ευρώ μέσω της ενοποίησης και τον εξορθολογισμό των σχεδίων για τους εκτοπισμένους και του ενιαίου στεγαστικού σχεδίου και το τερματισμό της ειδικής χορηγίας για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Τερματισμός της παροχής δανείων και εγγυήσεων δανείων που σχετίζονται με την κατασκευή και την απόκτηση κατοικίας σε όλα τα κυβερνητικά στεγαστικά σχέδια. (προβλεπόμενη απόδοση το 2013: € 113 εκ.).

Μείωση επιδομάτων

Μείωση των επιδομάτων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα μέσω:

i.  Φορολόγηση των συντάξιμων/ υψηλών επιδομάτων  των ανώτατων κρατικών υπαλλήλων και αξιωματούχων (γραμματειακών υπηρεσιών, παραστάσεως και φιλοξενίας) στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα (προβλεπόμενη απόδοση το 2013: € 1,1 εκ.).

ii. Εξορθολογισμός επιδομάτων των κρατικών υπαλλήλων περιλαμβανομένου της μείωσης των επιδομάτων των κρατικών υπαλλήλων και αξιωματούχων και του ωρομίσθιου κυβερνητικού προσωπικού κατά 15% (εκτιμημένη απόδοση το 2013: € 28,2 εκ.).

iii. Μείωση του ημερήσιου επιδόματος συντήρησης εξωτερικού που καταβάλλεται για υπηρεσιακά ταξίδια στο εξωτερικό κατά 15%. Περαιτέρω, μείωση του ημερήσιου επιδόματος διατροφής (για κάλυψη εξόδων διατροφής, διακίνησης και άλλα προσωπικά έξοδα) στην περίπτωση που προσφέρεται γεύμα/ δείπνο στο εξωτερικό στο ήμισυ του επιδόματος που ισχύει σήμερα (20% - 45% του επιδόματος συντήρησης εξωτερικού αντί 40% - 90% που καταβάλλεται). (προβλεπόμενη απόδοση το 2013: € 0,4 εκ.).

Μείωση ορισμένων παροχών και προνομίων των κρατικών αξιωματούχων και ανώτερων κυβερνητικών αξιωματούχων, κυρίως με την:

i. Αναστολή του δικαιώματος χρήσης αεροπορικής θέσης business ή club class από ανώτατους κρατικούς υπαλλήλους και αξιωματούχους εκτός των περιπτώσεων υπερατλαντικών ταξιδιών. Το δικαίωμα χρήσης παραμένει για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και το Πρόεδρο της Βουλής. (προβλεπόμενη απόδοση το 2013: €0.7εκ. ).

ii. Κατάργηση του δικαιώματος αγοράς αφορολόγητου οχήματος από ιδιώτες, αξιωματούχους και κρατικούς υπαλλήλους (εν ενεργεία ή που έχουν αποχωρήσει από το αξίωμα /θέση τους) (προβλεπόμενη απόδοση το 2013: € 0.1εκ. ).

iii. επέκταση παγοποίησης των μισθών και της προσωρινής συνεισφοράς επί των μεικτών εισοδημάτων των κρατικών αξιωματούχων (129 άτομα) για το 2013-2016, συμπεριλαμβανομένων των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων (εκτιμώμενη απόδοση το 2013: € 0.1εκ.).

Οι συνταξιοδοτικές αλλαγές

i.    Παγοποίηση συντάξεων

ii. Παράταση της ηλικίας υποχρεωτικής αφυπηρέτησης κατά δύο έτη ανάλογα με την ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης των διαφόρων κατηγοριών υπαλλήλων (π.χ. αστυνομικών, μελών του στρατού κ.α.), με εξαίρεση το ιατρικό προσωπικό που αφυπηρετεί στο 65ο έτος, κατά την περίοδο 2013 - 2016. (εκτιμώμενη απόδοση το 2013: € 38 εκ.)

iii. Αναθεώρηση των συνταξιοδοτικών σχεδίων των πιο κάτω ομάδων κατ' αναλογία της αναθεώρησης των κρατικών υπαλλήλων:  - ΕΠΥ και των Εθελοντριών (657) (Στρατός), - έκτακτων υπαλλήλων  (3.348) και - Ειδικών Αστυφυλάκων (840).

iv. Συνεισφορά ύψους 3% επί των συντάξιμων απολαβών για το ταμείο χήρων και ορφανών για όσους αξιωματούχους λαμβάνουν σύνταξη και εφάπαξ με βάση σχετικές νομοθεσίες και συνεισφορά ύψους 6,8% των συντάξιμων απολαβών αξιωματούχων οι οποίοι δικαιούνται σε σύνταξη και εφάπαξ και δεν καλύπτονται από το κυβερνητικό σχέδιο συντάξεων ή σχέδιο όμοιο με αυτό (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Πρόεδρος της ΕΔΥ, Πρόεδρος ΕΕΥ, Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Προεδρικός Επίτροπος, Επίτροπος Νομοθεσίας και Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού), έναντι των συνολικών συνταξιοδοτικών τους ωφελημάτων. (εκτιμώμενη απόδοση το 2013: € 1.1 εκ.)

v. Οι συνεισφορές στο ταμείο χήρων και ορφανών δεν πρέπει να είναι επιστρεπτέες

Εφαρμογή περαιτέρω μέτρων μεταρρύθμισης του Συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων μέσω:

i. Αναλογιστικής μείωσης των συντάξεων για αφυπηρετήσεις πριν το 65 έτος ηλικίας (0.5% το μήνα)

ii. Παγοποίηση των συντάξεων του ΤΚΑ

iii. Κατάργηση της αύξησης της σύνταξης για εξαρτώμενα άτομα

Μειώσεις μεταβιβάσεων προς ημικρατικούς οργανισμούς και οργανισμούς ιδιωτικού δικαίου (εκτιμώμενη απόδοση το 2013: € 25 εκ.)

Μειώσεις λειτουργικών δαπανών των ημικρατικών οργανισμών (εκτιμώμενη απόδοση το 2013: € 20 εκ.)

Περιορισμός της πρόσληψης εκτάκτου ωρομίσθιου εποχικού προσωπικού που κατά το 2012 ανερχόταν περίπου σε 1806 άτομα, κατά περίπου 992 άτομα (εκτιμώμενη απόδοση το 2013: € 9.6 εκ.).  Την Πέμπτη, υπήρξαν έντονες αντιδράσεις της συγκεκριμένης κατηγορίας υπαλλήλων τόσο σε υπουργείο Οικονομικών όσο και σε Βουλή.

Εφαρμογή τετραετούς προγράμματος από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού με στόχο την κατάργηση των τουλάχιστον 1.880 μόνιμων θέσεων κατά το 2013-2016.

Και οι φορολογίες

Αύξηση φόρων κατανάλωσης σ' όλα τα καπνικά προϊόντα και ιδιαίτερα στο στριφτό τσιγάρο που επιβαρύνεται με σημαντικά χαμηλότερο φόρο. Το στριφτό από EUR 60/kg σε EUR 150/kg. Τα τσιγάρα 0.20 σεντ το πακέτο των 20. Υποχρεωτική αναγραφή της τιμής στα πακέτα.

Αύξηση φόρου κατανάλωσης στα αλκοολούχα ποτά μ' εξαίρεση το  κρασί - αύξηση του φόρου κατανάλωσης στην αιθυλική αλκοόλη από EUR 598.01 σε EUR 956.82 per hl και του φόρου κατανάλωσης στη μπύρα κατά 25% από EUR 4.78 per hl to EUR 6 per hl.

Αύξηση φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα κίνησης (πετρέλαιο και βενζίνη) από ευρώ 0,07 (προβλεπόμενη απόδοση το 2014: 49 εκατ. ευρώ).

Αύξηση του υφιστάμενου κανονικού συντελεστή ΦΠΑ κατά μία ποσοστιαία μονάδα από 17% σε 18%.

Φορολόγηση με συντελεστή 20% των αποδόσεων των τυχερών παιχνιδιών του ΟΠΑΠ και του Κρατικού Λαχείου.

Μεταρρύθμιση του όλου φορολογικού πλαισίου απόκτησης και χρήσης μηχανοκινήτων οχημάτων στη βάση των εκπομπών ρύπων (φόροι κατανάλωσης, τέλος εγγραφής και ετήσια άδεια κυκλοφορίας).

Γενική αναθεώρηση όλων των τελών της κυβέρνησης.

Χρέωση ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ασθενών εξωτερικών ιατρείων.

Επιβολή του τέλους εταιρειών σ' όλες τις εταιρείες ανεξαιρέτως.

Νομική ρύθμιση για χρονικό περιορισμό της μεταφοράς των ζημιών των εταιρειών στα πέντε χρόνια.

Ακόμα χειρότερα το 2014

Μείωση κοινωνικών παροχών κατά €28.5 εκ. μέσω της κατάργησης των μέτρων κοινωνικής συνοχής που παραχωρούνται μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και καλύτερης στόχευσης του επιδόματος τέκνου και της φοιτητικής χορηγίας.

Περαιτέρω καθολική μείωση των απολαβών και συντάξεων του ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά 3% (εκτιμώμενη απόδοση το 2014: € 73 εκ.).

Εφαρμογή τετραετούς προγράμματος από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού με στόχο την κατάργηση των τουλάχιστον 1.880 μόνιμων θέσεων κατά το 2013-2016.

Εισαγωγή μηνιαίας κάρτας διακίνησης με τις δημόσιες μεταφορές για μαθητές, φοιτητές και συνταξιούχους.

Αύξηση διδακτικών περιόδων εκπαιδευτικού προσωπικού κατά μία διδακτική περίοδο – από Σεπτέμβριο 2013

Επέκταση της ισχύς της έκτακτης εισφοράς επί των ακαθάριστων απολαβών του ευρύτερού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα από 1.1.2014 μέχρι το 2016: €0 – 1,500: 0%, €1,501 – 2,500: 2.5%, €2,501 – 3,500: 3.0% and €3,501- : 3.5%.

Αύξηση του υφιστάμενου κανονικού συντελεστή ΦΠΑ κατά μία ποσοστιαία μονάδα από 18% σε 19%.

Αύξηση του υφιστάμενου μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ κατά μία ποσοστιαία μονάδα από 8% σε 9%.

Αύξηση φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα κίνησης (πετρέλαιο και βενζίνη) από ευρώ 0,05 (προβλεπόμενη απόδοση το 2014: 49 εκατ. ευρώ).

Αύξηση των εισφορών των υπαλλήλων και εργοδοτών προς το ΤΚΑ κατά 1 π.μ. (0.5 π.μ. από τους εργοδοτούμενους και 0.5 π.μ. από  τους εργοδότες).

Πηγή